Ĵus aperis en bela vesto verko pri kiu nun mi celas
nur komentarieti, ĉar ĝi meritas ja pli ampleksan recenzon.
Lirikaj perloj de Al-Andalus
estas titolo kiu ŝajne sugestas bukedon, faskon da poemoj de tiu
ankoraŭ nebulplena, pridiskutata kaj tamen sendiskute interesa periodo,
kiun de la jaro 711 ĝis 1492 oni nomis araba, islama aŭ araba-hispana: la tiama, nun legenda kaj ignorata Al-Andalus.
Tamen la libro estas ja multe pli ol tio, kion
la titolo sugestas: En ĝi oni trovas biografiojn, travivaĵojn, poemojn,
historiajn okazintaĵojn, ktp., ĉio lerte, amuze, interesplene plektita.
Vere ĉiun paĝon parfumas arda, nebremsita liriko kaj amo, ankaŭ
nostalgio pri paseo kie brilege lumis poezio, filozofio, medicino,
matematiko, astronomio..., apud, bedaŭrinde senĉesaj bataloj,
murdoj, konspiroj, perfidoj..., rafinitaj moroj apud sensencaj
kruelaĵoj, sangosoifaj tiranoj apud universalaj saĝuloj,
nepriskribebalj riĉaĵoj apud neelteneblaj mizeroj, doloroj kaj morto.
Ĉi tiu 327-paĝa libro riĉas je poetoj, la plej
brilaj el tiu epoko, multaj el ili ne nur poetoj sed ankaŭ filozofoj,
filologoj, juristoj, sciencistoj..., kio postulis serĉi, konsulti,
tastudi centojn da verkoj kaj dokumetnoj de publikaj kaj privataj
bibliotekoj kie verkoj pri ĉi temoj nekredeble sed malfeliĉe
malabundas. Tiuteme ĉi verko estas unika juvelo ne nur en Espranto se,
mi ne hezitas diri tion, en kiu ajn nacia lingvo.
Bedaŭrinde, sed ŝajne neeviteble, makulas la tekston
preseraroj kiuj spitis la sendube zorgan kontroladon de la aŭtoro.
Krome, ankaŭ neeviteble, historiistoj, arabistoj, eruditoj, k.a.,
trovos diskuteblajn eĉ diskutindajn interpretojn, kio ja estas ordinara
okazo en tiuj temoj, car historio estas ĝangala labirinto kie svarmas
preskaŭ tiom da opinioj krom da historiistoj.
Resume, libro bele presita kun okulfrapa arta
kovrilo kaj riĉa interesplena tute nerodinara enhavo. Vera verka juvelo
por ĉiuj, kiuj ŝatas historion, literaturon, unuvorte: beletron. La
subskribinto, kiel kutima leganto de tiu literaturo, varme rekomendas
la libron ne nur al amantoj de historio kaj liriko, sed ĝenerale al
ĉiuj legemuloj.