Ĉapitro 62ª
En la tempo kiam Pentuer veturis tra la lando, elektante
la reprezentantojn, Ramzes XIII loĝis en Teboj kaj edzigis sian
favoraton Tutmozison.
Antaŭ ĉio la sinjoro de la du mondoj, ĉirkaŭita de belega
sekvantaro, alveturis en orita kaleŝo en la palacon de lia
ekscelenco Antef, la nomarĥo de Teboj. La granda sinjoro elkuris
renkonte, al la monarĥo ĝis la pordego kaj, demetinte de l'
piedoj multekostajn sandalojn, surgenue helpis Ramzeson
malsupreniri.
Rekompence por ĉi tiu honoro, la Faraono donis al li sian manon
por kisi kaj diris, ke de ĉi tiu momento Antef fariĝas lia amiko
kaj havas la rajton eĉ en la tronan ĉambregon eniri, ne
demetante la ŝuojn.
Kaj kiam ili atingis la grandegan salonon de la palaco de
Antef, la sinjoro diris en la ĉeesto de la tuta sekvantaro:
—Mi scias, nobla Antef, ke ĉar viaj
respektindaj antaŭuloj loĝas en plej belaj tomboj, same vi, ilia
filo, estas la plej eminenta el la nomarĥoj de Egipto. Kaj vi
sendube scias, ke en miaj kortego kaj armeo, same kiel en mia
reĝa koro, la unuan lokon okupas mia favorato, la ĉefo de la
gvardio, Tutmozis.
Laŭ la opinio de la saĝuloj, malbone faras la riĉulo, kiu sian
plej multvaloran ŝtonon ne metas en plej belan ringon. Kaj ĉar
via gento, Antef, estas por mi la plej kara, kaj Tutmozis la
plej amata, mi do projektis kunigi vin unu kun la alia. Tio
facile povas esti farita, se via filino, la bela kaj saĝa Hebron
akceptos Tutmozison, kiel edzon.
Al tio la nobla Antef respondis:
—Via sankteco, sinjoro de la vivanta kaj de
l' okcidenta mondo! Kiel la tuta Egipto kaj ĉio, kio estas en
ĝi, apartenas al vi, same ĉi tiu domo kaj ĉiuj ĝiaj loĝantoj
estas via propraĵo. Kaj se vi deziras en via koro, ke mia filino
fariĝu edzino de via favorato Tutmozis, estu do tiel...
Nun la Faraono rakontis al Antef, ke Tutmozis havas dudek
talentojn de jara salajro el la trezorejo kaj grandajn proprajn
bienojn en diversaj nomesoj. Siaflanke la nobla Antef diris, ke
lia sola filino Hebron havos kvindek talentojn jare kaj la
rajton profiti de la bienoj de l' patro en la nomesoj, en kiuj
por pli longa tempo haltos la reĝa kortego.
Ĉar Antef ne posedis filon, tuta sia grandega kaj senŝulda
riĉaĵo devis iam transiri en la manojn de Tutmozis, kun la ofico
de la nomarĥo de Teboj, se tia estos la volo de lia sankteco.
Kiam la interkonsento estis farita, Tutmozis venis de la korto,
dankis Antefon unue pro tio, ke li donas sian filinon al tia
mizerulo, kaj due pro tio, ke li tiel bone ŝin edukis. Samtempe
oni decidis, ke la edziĝa ceremonio havos lokon post kelke da
tagoj, ĉar Tutmozis, kiel la ĉefo de la gvardio, ne havas tempon
por tro longaj preparaj solenoj.
—Mi deziras al vi feliĉon, mia filo —finis
Antef kun rideto —kaj grandan paciencon. Ĉar mia plej amata
filino Hebron havas jam dudek jarojn, estas la unua elegantino
en Teboj kaj kutimis havi sian propran volon...
Pro la dioj..! mi diras al vi ke mia povo super Teboj ĉiam
finiĝis ĉe la pordeto de la ĝardeno de mia filino. Kaj mi timas,
ke via generala rango faros sur ĝin ne pli grandan impreson.
Poste la nobla Antef invitis la gastojn al luksa festeno, dum
kiu aperis la bela Hebron kun granda sekvantaro de siaj
kunulinoj.
En la manĝoĉambro staris multe da tabloj por du kaj kvar
personoj kaj unu pli granda por la Faraono, sur estrado. Por
honori Antefon kaj sian favoraton, lia sankteco proksimiĝis al
Hebron kaj invitis ŝin al sia tablo...
Hebron estis vere bela, kaj faris impreson de persono plena de
sperto, kio ne estis maloftaĵo en Egipto. Ramzes baldaŭ
rimarkis, ke la fianĉino tute ne atentas sian estontan edzon,
kaj sendas esprimplenajn rigardojn al li, la Faraono.
Ankaŭ tio ne estis maloftaĵo en Egipto.
Kiam la gastoj sidiĝis ĉe la tabloj, kiam eksonis la muziko kaj
dancistinoj komencis disporti al la festenantoj vinon kaj
florojn, Ramzes diris:
—Ju pli longe mi rigardas vin, Hebron, des
pli forte mi miras. Se ĉi tien enirus fremdulo, li pensus, ke vi
estas diino aŭ ĉefpastrino, sed neniam, ke vi estas feliĉa
fianĉino.
—Vi eraras, sinjoro —respondis ŝi. —En ĉi tiu
momento mi estas feliĉa, sed ne de mia fianĉiĝo...
—Kiel tio estas ebla..? —interrompis la
Faraono.
—La edziĝo ne logas min kaj certe mi preferus
fariĝi la ĉefpastrino de Izido, ol edzino...
—Kial do vi edziĝas?
—Mi faras tion por la patro, kiu volas nepre
havi heredonton de sia gloro. Kaj precipe, ĉar vi tion deziras,
sinjoro...
—Ĉu Tutmozis povus ne plaĉi al vi?
—Tion mi ne diras. Tutmozis estas bela, estas
la unua eleganto en Egipto, bele kantas kaj ricevas premiojn en
la ludoj. Lia rango de l' ĉefo de la gvardio de via sankteco
estas unu el la plej altaj en la lando. Malgraŭ tio, se la patro
ne petus min kaj vi ne ordonus, mi ne fariĝus lia edzino...
Cetere eĉ tiel mi ne estos..! Al Tutmozis sufiĉos mia riĉaĵo kaj
la titoloj, kiujn li heredos de mia patro, kaj la reston li
trovos ĉe la dancistinoj.
—Kaj li scias pri sia malfeliĉo?
Hebron ekridetis.
—Li scias de longe, ke eĉ se mi ne estus
filino de Antef, sed de lasta el la paraŝitoj, mi ne donus min
al homo, kiun mi ne amas. Kaj mi povus ami nur superan ol mi.
—Ĉu vi diras tion serioze..? —ekmiris Ramzes.
—Mi ja havas dudek jarojn, do jam de ses
jaroj ĉirkaŭas min adorantoj. Sed baldaŭ mi ekkonis ilian
valoron... Kaj hodiaŭ mi preferus aŭskulti interparoladojn de
saĝaj pastroj, ol kantojn kaj amindumojn de elegantaj junuloj.
—En tia okazo, mi ne devus sidi apud vi,
Hebron, ĉar mi ne estas eĉ eleganto kaj tute ne posedas la saĝon
de l' pastroj...
—Ho vi, sinjoro, estas iu pli granda
—respondis ŝi, forte ruĝiĝante. —Vi estas militestro, kiu
venkis... Vi estas vivega kiel leono, rapida kiel vulturo...
Antaŭ vi milionoj falas sur la vizaĝon, la ŝtatoj tremas... Ĉu
mi ne scias, kian teruron naskas via nomo en Tiro kaj Ninivo? La
dioj povus envii vian potencon...
Ramzes konfuziĝis.
—Hebron, Hebron... Se vi scius, kian
maltrankvilon vi semas en mia koro..!
—Jen kial —diris ŝi —mi konsentas edziniĝi
kun Tutmozis... Mi estos pli proksima al via sankteco kaj,
almenaŭ ĉiun kelkon da tagoj mi vidos vin, sinjoro...
Dirinte tion, ŝi leviĝis de la tablo kaj foriris.
Antef rimarkis ŝian agon kaj timigite alkuris al Ramzes.
—Ho sinjoro! —ekkriis li —ĉu mia filino diris
ion nekonvenan..? Ŝi estas nedresebla leonino....
—Trankviliĝu —respondis la Faraono. —Via
filino estas plena de saĝo kaj seriozeco. Ŝi eliris, ĉar ŝi
rimarkis, ke la vino de via ekscelenco tro gajigas la
festenantojn.
—Efektive, en la salono regis granda bruo,
tiom pli, ke Tutmozis, forlasinte la rolon de vic-mastro,
fariĝis la plej viva festenanto.
—Konfidencie mi diros al via sankteco
—murmuretis Antef —ke la kompatinda Tutmozis devos sin gardi en
la ĉeesto de Hebron...
La unua festeno daŭris ĝis la mateno. La Faraono baldaŭ
forveturis, sed la ceteraj restis, en la komenco sur la seĝoj,
poste sur la planko... Fine Antef devis dissendi ilin hejmen en
veturiloj, kvazaŭ senvivajn objektojn.
Post kelke da tagoj oni solenis la edziĝon.
En la palaco de Antef kunvenis la ĉefpastroj Herhor kaj Mefres,
nomarĥoj de la najbaraj nomesoj kaj la plej altaj oficistoj de
Teboj. Poste alveturis en durada ĉaro Tutmozis, ĉirkaŭita de l'
oficiroj de la gvardio, kaj en la fino, lia sankteco Ramzes
XIII.
Akompanis lin: la granda skribisto, ĉefo de la arkpafistoj,
ĉefo de la rajdistaro, granda trezoristo, ĉefpastro Sem kaj la
generaloj adjutantoj.
Kiam ĉiuj ĉi eminentuloj kunvenis en la salono de la antaŭuloj
de Antef, aperis Hebron en blankaj vestoj kun multenombra
sekvantaro de amikinoj kaj servistinoj. Ŝia patro, bruliginte
incenson antaŭ Amon, antaŭ la statuo de sia patro kaj antaŭ
Ramzes sidanta sur estrado, anoncis, ke li liberigas sian
filinon de la patra zorgado kaj donacas al ŝi doton. Samtempe li
donis al ŝi en ora skatolo akton, konforman al sia diro,
skribitan sur papiruso en la juĝejo.
Post mallonga antaŭmanĝo la fianĉino sidiĝis en multekosta
portilo, portata de ok oficistoj de la nomeso. Antaŭ ŝi iris la
muzikistoj kaj kantistoj, ĉirkaŭ la portilo la altranguloj, kaj
post ili granda popolamaso preskaŭ same granda, kiel dum la
enterigo de la Faraono.
La popolo restis ekster la muro de l' templo, la ĝefianĉoj,
Faraono kaj altranguloj eniris en la kolonan ĉambregon. Herhor
bruligis incenson antaŭ la vualita statuo de Amon, la pastrinoj
dancis la sanktan dancon, kaj Tutmozis legis de papiruso
sekvantan akton:
"Mi, Tutmozis, ĉefo de la gvardio de lia
sankteco Ramzes XIII, prenas vin, Hebron, la filinon de la teba
nomarĥo Antef, kiel edzinon. Mi donas al vi tuj dek talentojn
pro tio, ke vi konsentis fariĝi mia edzino. Por viaj vestoj mi
destinas al vi tri talentojn jare, kaj por la hejmaj elspezoj
unu talenton monate. El la infanoj, kiujn ni havos, la plej aĝa
filo heredos la riĉaĵon, kiun mi nun posedas kaj kiun mi povas
akiri en la estonteco. Se mi ne vivus plu kun vi, eksedziĝus kaj
prenus alian edzinon, mi estus devigita pagi al vi kvardek
talentojn, kiujn mi garantias per miaj bienoj. Nia filo, kiam li
prenos la havon, devos pagi al vi dek kvin talentojn jare.
Infanoj, naskitaj de alia virino, ne havos rajton je la propraĵo
de nia plej aĝa filo." [Aŭtentika]
Nun antaŭeniris la granda juĝisto kaj en la nomo de Hebron
legis akton, en kiu la juna sinjorino promesis: bone nutri kaj
vesti sian edzon, zorgi pri lia domo, familio, servistoj, brutoj
kaj sklavoj, kaj konfidis al la edzo la administradon de la
havo, kiun ŝi ricevis kaj ricevos de la patro.
Kiam la aktoj estis legitaj, Herhor donis al Tutmozis pokalon
da vino.
La edzo trinkis duonon, Hebron trempis la lipojn, poste ambaŭ
ili bruligis incenson antaŭ la purpura kurteno.
Forlasinte la templon de la teba Amon, la geedzoj kaj ilia
brila sekvantaro iris tra la aleo de l' sfinksoj al la reĝa
palaco. Grandaj amasoj da popolo kaj soldatoj aklamis ilin,
ĵetante florojn sur la vojon.
Ĝis la lasta tago Tutmozis loĝis en la ĉambroj de l' Faraono.
Sed en la tago de la edziĝo la sinjoro donacis al li belan
palacon, en la fundo de la ĝardeno, ĉirkaŭitan de arbaro de
figarboj, mirtoj kaj baobaboj, kie la junaj geedzoj povis pasigi
la tagojn de la feliĉo, kaŝitaj de la homaj okuloj, kvazaŭ
apartigitaj de la mondo. En ĉi tiu trankvila kaŝejo tiel malofte
sin montris la homoj, ke eĉ la birdoj ne forkuradis de ili.
Kiam la geedzoj kaj gastoj troviĝis en la nova loĝejo, oni
solenis la definitivan ceremonion de l' edziĝo.
Tutmozis prenis Hebronon je la mano kaj kondukis ŝin al la
fajro, brulanta antaŭ la statuo de Izido. Mefres verŝis sur la
kapon de la knabino kuleron da sankta akvo, Hebron tuŝis la
fajron per la mano, Tutmozis dividis kun ŝi pecon da pano kaj
metis sur ŝian fingron sian ringon, kiel signon, ke de ĉi tiu
momento ŝi fariĝas sinjorino de la bienoj, servistoj, brutoj kaj
sklavoj de la juna edzo.
Dume la pastroj kantis himnojn de l' edziĝo kaj portis la
statuon de la dia Izido tra la tuta domo. La pastrinoj dancis la
sanktajn dancojn.
La tago estis finita per spektakloj kaj granda festeno, dum kiu
ĉiuj rimarkis, ke Hebron senĉese akompanis la Faraonon, kaj
Tutmozis restis malproksime de ŝi kaj nur regalis la gastojn.
Kiam aperis la steloj, la sankta Herhor forlasis la festenon,
kaj baldaŭ post li foriris nerimarkite kelkaj plej grandaj
altranguloj. Kaj ĉirkaŭ la noktomezo en la subteraĵoj de la
templo de Amon kunvenis la sekvantaj respektindaj personoj: la
ĉefpastroj Herhor, Mefres kaj Mentezufis, la plej alta juĝisto
de Teboj kaj la nomarĥoj de Abs, Horti kaj Emsuĥ.
Mentezufis ĉirkaŭrigardis la dikajn kolonojn, fermis la pordon,
estingis la lumojn, kaj restis en la malalta ĉambro nur unu
lampo, brulanta antaŭ la statuo de Horus. La altranguloj sidiĝis
sur tri ŝtonaj benkoj, kaj la nomarĥo Abs diris:
—Se oni ordonus al mi difini la karakteron de
lia sankteco Ramzes XIII, vere, mi ne scius tion fari...
—Frenezulo! —intermetis Mefres.
—Ĉu li estas frenezulo, mi ne scias —diris
Herhor. —En ĉiu okazo li estas tre danĝera homo. Asirio jam
dufoje rememorigis al ni pri la definitiva traktato, kaj hodiaŭ,
kiel mi aŭdis, komencas maltrankviliĝi pro la armado de Egipto.
—Ne grave, ne grave —diris Mefres —pli
danĝere estas, ke ĉi tiu malpiulo volas tuŝi la trezorojn de
Labirinto.
—Mi pensas —diris la nomarĥo de Emsuĥ —ke pli
malbona ankoraŭ estas la promesoj, faritaj al la kamparanoj. La
enspezoj de la ŝtato kaj la niaj ekŝanceliĝos, se la popolaĉo
komencos festi ĉiun sepan tagon... Kaj se la Faraono donus al
ili teron...
—Li estas kapabla fari tion —murmuretis la
ĉefa juĝisto.
—Ĉu vere..? —demandis la nomarĥo de Horti.
—Ŝajnas al mi, ke li volas sole monon. Se oni cedus al li iom el
la trezoroj de Labirinto...
—Ne eble estas —interrompis Herhor. —Al la
ŝtato minacas neniu danĝero, sed nur al la Faraono, kaj tio ne
estas la sama afero. Due, same kiel akvobaro estas forta, ĝis
kiam ne trapenetris ĝin flueto de akvo, same Labirinto estas
plena, ĝis kiam ni ne prenos el ĝi la unuan oran pecon. Ĉio
sekvus ĝin... Cetere, kiun ni helpos per la trezoroj de la dioj
kaj ŝtato..? Junulon, kiu malrespektas la religion, humiligas la
pastrojn kaj ribeligas la popolon. Ĉu li ne estas pli danĝera,
ol Assar..? Tiu estas barbaro, tio estas vera, sed tute ne
malutilas nin.
—Ne estas deca afero, ke la Faraono tiel
malkaŝe amindumas la edzinon de sia favorato, jam en la tago de
la edziĝo... —diris la meditanta juĝisto.
—Hebron mem allogas lin! —diris la nomarĥo de
Horti.
—Ĉiu virino allogas ĉiujn virojn —respondis
la nomarĥo de Emsuĥ. —Sed la homo ricevis la prudenton por ne
peki.
—Ĉu la Faraono ne estas la edzo de ĉiuj
virinoj en Egipto? —murmuretis la nomarĥo de Abs. —Cetere, la
pekoj koncernas la juĝon de l' dioj, kaj nin interesas nur la
ŝtato...
—Danĝera..! danĝera..! diris la nomarĥo de
Emsuĥ, skuante la manojn kaj la kapon. —Estas neniu dubo, ke la
popolaĉo jam fariĝis insultema kaj baldaŭ ekribelos. Tiam neniu
ĉefpastro aŭ nomarĥo estos sendanĝera ne nur je sia povo kaj
riĉaĵo, sed eĉ je la vivo.
—Kontraŭ la ribelo ni havas rimedon
—intermetis Mefres.
—Kian?
—Antaŭ ĉio oni povas malhelpi la ribelon
—diris Mefres —se ni konigos al la pli prudentaj el la popolo,
ke tiu, kiu promesas al ili favorojn, estas frenezulo.
—Li estas homo la plej sana sub la suno!
—murmuretis la nomarĥo de Horti. —Oni devas nur kompreni, kion
li volas.
—Frenezulo..! frenezulo..! —ripetis Mefres.
—Lia pli aĝa sampatra frato jam ŝajnigas simion kaj drinkas kun
paraŝitoj, kaj li komencos fari la samon morgaŭ, postmorgaŭ...
La nomarĥo de Horti petis la parolon:
—Estas malbona kaj neprudenta rimedo proklami
frenezulo homon de sana animo. Ĉar kiam la popolo rimarkos la
mensogon, ĝi ĉesos kredi al ni en ĉio, kaj tiam nenio haltigos
la ribelon.
—Se mi diras, ke Ramzes estas frenezulo, mi
devas havi pruvojn —diris Mefres. —Kaj nun aŭskultu!
La altranguloj ekmoviĝis sur la benkoj.
—Diru al mi —daŭrigis Mefres —ĉu homo de sana
animo kuraĝus, estante kronprinco, publike batali kontraŭ bovo,
en ĉeesto de kelke da miloj da Azianoj? Ĉu prudenta princo,
Egiptano, vagus nokte al fenicia templo? Ĉu li forpuŝus sen
motivo, inter la sklavinojn sian unuan virinon, kio estis kaŭzo
de morto ŝia kaj de ŝia infano...
La ĉeestantoj ekmurmuris de teruro.
—Ĉion ĉi —daŭrigis la ĉefpastro —ni vidis en
Pi-Bast: mi kaj Mentezufis estis atestantoj de la drinkulaj
festenoj, dum kiuj la kronprinco, jam duone freneza, blasfemis
kontraŭ la dioj kaj ofendis la pastrojn...
—Tiel estis —jesis Mentezufis.
—Kaj kion vi pensas —diris varmiĝante Mefres
—ĉu homo sana je la spirito, estante ĉefa militestro, forlasus
la armeon, por persekuti kelke da libiaj banditoj..? Mi
preterpasas multajn malpli gravajn aferojn, ekzemple la
projekton donaci al la kamparanoj festojn kaj teron, kaj mi
demandas vin: ĉu mi povas ne nomi freneza homon, kiu faris tiom
da malsaĝaĵoj, sen motivo, por plezuro..!
La ĉeestantoj silentis, la nomarĥo de Horti estis malĝoja.
—Oni devas konsideri —intermetis la plej alta
juĝisto —por ne esti maljusta al li...
Nun ekparolis Herhor.
—La sankta Mefres faras al li grandan favoron
—diris li per kategoria tono —nomante lin frenezulo. En la
kontraŭa okazo ni devus rigardi lin kiel perfidulon...
La ĉeestantoj faris maltrankvilan movon.
—Jes, la homo nomata Ramzes XIII, estas
perfidulo, ĉar ne li elektas spionojn kaj ŝtelistojn por trovi
la vojon al la trezorejoj de Labirinto, ne nur li forpuŝas la
traktaton kun Asirio, traktaton ne necesan por Egipto...
—Gravaj kulpigoj! —diris la juĝisto.
—Sed krom tio, aŭskultu, li interkonsentas
kun la malnoblaj Fenicianoj pri fosado de kanalo inter Ruĝa kaj
Meza maroj! Ĉi tiu kanalo estas la plej granda minaco por
Egipto, ĉar nia lando, en momento, povas esti subakvigita! Ne
nur la trezoroj de Labirinto sed niaj temploj, domoj, kampoj,
ses milionoj da malsaĝaj, sed senkulpaj homoj, fine nia vivo kaj
la vivo de niaj infanoj estus en danĝero...
—Se estas tiel..! —eksopiris la nomarĥo de
Horti.
—Mi kaj la nobla Mefres certigas, ke estas
tiel, kaj ke ĉi tiu sola homo amasigis en siaj manoj tiajn
danĝerojn, kiaj neniam ankoraŭ minacis Egipton... Jen kial ni
kunvokis vin, respektindaj viroj, por trovi rimedojn de l'
savo... Sed ni devas agi rapide, ĉar la intencoj de ĉi tiu homo
galopas antaŭen, kiel vento en la dezerto, kaj faru la dioj, ke
ili ne superŝutu nin...
Por unu momento en la krepuska ĉambro ekregis silento.
—Kion konsili? —diris la nomarĥo de Emsuĥ.
—Ni vivas en niaj nomesoj, malproksime de la kortego kaj krom
tio ne sole ne konas la intencojn de ĉi tiu frenezulo, sed ni eĉ
ne suspektis, ni preskaŭ ne kredas... Tial mi pensas, ke plej
bone estas lasi la aferon al vi, noblaj Herhor kaj Mefres. Vi
trovis la malsanon, vi serĉos sanigilon kaj aplikos ĝin... Kaj
se maltrankviligas vin la grandega respondeco, prenu kiel
helpanton la plej altan juĝiston...
—Jes..! Jes..! li diras la veron... —aprobis
la ekscititaj altranguloj.
Mentezufis eklumigis torĉon kaj metis sur la tablo antaŭ la
statuo de l' dio papiruson, sur kiu oni skribis sekvantan
akton: Kaŭze de la danĝeroj, minacantaj la ŝtaton, la povo de
la sekreta konsilantaro transpasas en la manojn de Herhor, al
kiu oni aligas kiel helpantojn Mefreson kaj la plej altan
juĝiston.
La akton, subskribitan de la ĉeestantaj altranguloj, oni
ŝlosis en skatolo kaj kaŝis sub la altaro.
Krom tio, ĉiu el la sep partoprenantoj ĵure promesis plenumi
ĉiujn ordonojn de Herhor kaj altiri en la konspiron dek
altrangulojn. Herhor promesis prezenti al ili pruvojn, ke
Asirio insistas pri la traktato, ke la Faraono ne volas ĝin
subskribi, ke li interkonsentas kun Fenicianoj pri la konstruo
de la kanalo kaj ke li volas perfide penetri en Labirinton.
—Mia vivo kaj honoro estas en viaj manoj
—finis Herhor. —Se tio, kion mi diris, estas malvera, vi
kondamnos min al la morto, kaj mian korpon al la bruligo.
Nun neniu plu dubis, ke la ĉefpastro diris la veron. Ĉar
neniu Egiptano riskus sian korpon je la bruligo -- sian animon
je la pereo.
Kelke da tagoj post la edziĝo Tutmozis pasigis kun Hebron, en
la palaco, donacita de la Faraono. Sed ĉiuvespere li venis en
la kazernon de la gvardio, kie li tre gaje pasigis la noktojn
kun la oficiroj kaj dancistinoj.
De tia konduto liaj kolegoj konkludis, ke Tutmozis edziĝis
kun Hebron nur pro la doto, kio cetere mirigis neniun.
Post kvin tagoj Tutmozis venis al la Faraono kaj anoncis, ke
li povas repreni la servadon. Nun do li vizitis sian edzinon
nur ĉe la taga lumo, kaj nokte li restis garde apud la ĉambro
de l' sinjoro.
Foje vespere la Faraono diris al li:
—Mia palaco havas tiom da anguloj, ke oni
povas spioni kaj aŭskulti, ke ĉiu mia ago estas observata. Eĉ al
mia respektinda patrino ree komencas paroli voĉoj, kiuj jam
eksilentis en Memfiso, kiam mi dispelis la pastrojn... Kaj tial
—daŭrigis lia sankteco —mi povas akcepti neniun ĉe mi, sed mi
devas forlasi la palacon kaj en sendanĝera loko interkonsiliĝi
kun miaj servistoj...
—Ĉu mi devas sekvi vian sanktecon? —demandis
Tutmozis, vidante, ke la Faraono serĉas mantelon.
—Ne. Vi devas resti ĉi tie kaj gardi mian
ĉambron, por ke neniu eniru. Enlasu neniun, eĉ mian patrinon, eĉ
la ombron de mia eterne vivanta patro... Diru, ke mi dormas kaj
volas neniun vidi.
—Estos, kiel vi diris —respondis Tutmozis,
surmetante al li mantelon kun kapuĉo.
Poste li estingis la lumon en la dormoĉambro, kaj la Faraono
eliris tra flanka pordo.
En la ĝardeno Ramzes haltis kaj atente ĉirkaŭrigardis. Poste,
kredeble sin orientinte, li komencis rapide iri al la palaco,
donacita al Tutmozis.
Post kelke da minutoj de irado, en la ombra aleo li renkontis
iun, kiu sin starigis antaŭ li kaj demandis:
—Kiu iras?
—Nubio —respondis la Faraono.
—Libio —respondis la demandanto kaj subite
posteniĝis, kvazaŭ timigita.
Tio estis gvardia oficiro. La monarĥo rigardis lin unu
momenton kaj ekkriis:
—Ah, tio estas Eunana..! Kion vi faras ĉi
tie?
—Mi ĉirkaŭiras la ĝardenojn. Mi faras tion
kelke da fojoj ĉiunokte ĉar iafoje englitas ŝtelistoj.
La Faraono pensis momenton kaj diris:
—Vi agas prudente. Sed memoru, ke la unua
devo de la gvardisto estas silenti... Ŝteliston elpelu, sed se
vi renkontus ian altrangan personon, ne haltigu ĝin kaj silentu,
ĉiam silentu... Eĉ se... tio estus la ĉefpastro Herhor mem..!
—Ho sinjoro —ekkriis Eunana —nur ne ordonu al
mi honori nokte Herhoron aŭ Mefreson... Mi ne scias, ĉu ĉe ilia
vido la glavo mem ne elsaltus el mia ingo...
Ramzes ekridetis.
—Via glavo estas mia —respondis li —kaj nur
tiam povas eliĝi el la ingo, kiam mi ordonos.
Li faris al Eunana kaposignon kaj daŭrigis la vojon.
Post kvaronhora erarvagado sur malĝustaj vojetoj, la Faraono
atingis pordon, kaŝitan en densaĵo. Ŝajnis al li, ke li aŭdis
bruon kaj li demandis mallaŭte:
—Hebron..?
Renkonte al li elkuris figuro, vestita ankaŭ per nigra
mantelo. Ŝi alkuris al Ramzes kaj ekpendis sur lia kolo,
murmuretante:
—Tio estas vi..? vi..? Kiel longe mi
atendis..!
La Faraono sentis, ke ŝi elglitas el lia ĉirkaŭpreno, li do
prenis ŝin sur la brakojn kaj portis en laŭbon. En ĉi tiu
momento la mantelo falis de li. Ramzes momenton trenis ĝin
post si, sed fine lasis ĝin.
En la sekvinta tago la respektinda sinjorino Nikotris alvokis
Tutmozison. La favorato de l' Faraono ektimis, rigardante ŝin.
La reĝino estis terure pala; ŝiaj okuloj eniĝis en la kavojn,
ŝajnis preskaŭ senkonsciaj.
—Sidiĝu —diris ŝi, montrante al li tabureton
apud sia apogseĝo.
Tutmozis ŝanceliĝis.
—Sidiĝu! Kaj... Kaj ĵuru, ke vi ripetos al
neniu, tion, kion mi diros al vi...
—Per la ombro de mia patro... —diris li.
—Aŭskultu —parolis la reĝino mallaŭte —mi
estis por vi preskaŭ patrino... Se do vi perfidus la sekreton,
la dioj punus vin... Ne... Ili nur faligus sur vian kapon parton
de la malfeliĉegoj, kiuj pendas super nia gento... .
Tutmozis aŭskultis kun mirego.
"Ŝi freneziĝis..?" —pensis li kun teruro.
—Rigardu ĉi tiun fenestron —daŭrigis ŝi —ĉi
tiun arbon... Ĉu vi scias, kiun mi vidis hodiaŭ nokte sur ĉi tiu
arbo, antaŭ la fenestro..?
—Ĉu la sampatra frato de lia sankteco venis
Tebojn..?
—Tio ne estis tiu —murmuretis ŝi plorante.
—Tio estis li mem... mia Ramzes..!
—Sur la arbo..? Hodiaŭ nokte..?
—Jes! La lumo de la torĉo falis rekte sur
lian vizaĝon kaj figuron... Li havis tunikon kun blankaj kaj
bluaj strioj... frenezan rigardon... li ridis sovaĝe, kiel tiu,
malfeliĉa lia frato, kaj diris: "Rigardu, patrino, mi jam scias
flugi, kion sciis nek Seti, nek Ramzes Granda, nek Ĥeops...
Rigardu, kiel al mi kreskas flugiloj..!" Li etendis al mi la
manojn, kaj mi senkonscia de doloro, tuŝis tra la fenestro liajn
manojn, lian vizaĝon, kovritan de malvarma ŝvito... Fine li
deglitis de la arbo kaj forkuris...
Tutmozis aŭskultis terurita. Subite li frapis sin je la
frunto.
—Tio ne estis Ramzes! —diris li kategorie.
—Tio estis homo, kiu tre, tre similas lin, malnobla Greko,
Likon, kiu mortigis lian filon, kaj hodiaŭ estas en la manoj de
l' ĉefpastroj..! Tio ne estis Ramzes..! Tio estas krimo de la
malnoblaj Herhor kaj Mefres...
Sur la vizaĝo de la reĝino ekbrilis espero, sed nur por unu
momento.
—Ĉu mi ne rekonus mian filon..?
—Likon, oni diras, estas ekstreme simila al
li —diris Tutmozis.
—Tio estas afero de l' pastroj...
Malnoblaj..! Morto estas tro malmulte por ili...
—Do la Faraono dormis la hodiaŭan nokton en
sia ĉambro? —subite demandis la reĝino.
Tutmozis konfuziĝis kaj mallevis la okulojn.
—Li do ne dormis?
—Li dormis... —diris la favorato per malcerta
voĉo.
—Vi mensogas! Sed diru al mi, ĉu li ne havis
tunikon kun blankaj kaj bluaj strioj..?
—Mi ne memoras... —murmuretis Tutmozis.
—Ree vi mensogas... Kaj ĉi tiu mantelo...
diru, ke ĝi ne estas mantelo de mia filo... Mia sklavo trovis
ĝin sur la sama arbo...
La reĝino salte leviĝis kaj prenis el kesto brunan mantelon
kun kapuĉo. En la sama momento Tutmozis rememoris, ke la
Faraono revenis noktomeze, sen mantelo, kaj eĉ klarigis al li,
ke li perdis la mantelon en la ĝardeno...
Li ŝanceliĝis, pensis, fine respondis kategorie:
—Ne, reĝino. Tio ne estas la Faraono. Tio
estas Likon kaj la krimo de l' pastroj, pri kiu oni devas tuj
raporti al lia sankteco...
—Kaj se tio estis Ramzes..? —ree demandis la
reĝino, kvankam en ŝiaj okuloj jam estis videbla brilo de la
espero.
Tutmozis konfuziĝis. Lia suspekto pri Likon estis saĝa kaj
povis esti prava; sed ne mankis pruvoj, ke la reĝino vidis
Ramzeson. Li ja revenis en sian loĝejon post la noktomezo,
havis tunikon kun blankaj kaj grizaj strioj, perdis la
mantelon... Lia frato jam estis freneza, kaj fine ĉu en tiu
okazo povus erari la koro de patrino..?
Kaj subite en la animo de Tutmozis vekiĝis duboj, implikitaj
kaj kunvolvitaj, kiel nido de venenaj serpentoj.
Feliĉe, dum li ŝanceliĝis, kuraĝo revenis en la koron de l'
reĝino.
—Bone, ke vi rememorigis al mi ĉi tiun
Likonon... Mi memoras..! Kaŭze de li Mefres suspektis Ramzeson
pri idmortigo, kaj hodiaŭ eble li uzas lin por malhonori la
sinjoron... En ĉiu okazo al neniu eĉ unu vorton pri tio, kion mi
konfidis al vi... Se Ramzes... se li vere estus ŝarĝita per tia
malfeliĉo, eble ĝi estas nur momenta... oni ne povas humiligi
lin, disvastigante tiajn novaĵojn, oni eĉ ne povas sciigi al li
tion..! Se tio estas krimo de la pastroj, ni devas esti
singardaj. Kvankam... la homoj, kiuj uzas tiajn fortojn, ne
povas esti fortaj...
—Mi esploros tion —interrompis Tutmozis —sed
kiam mi konvinkiĝos...
—Nur ne parolu pri tio al Ramzes, mi petegas
vin per la ombro de viaj patroj..! —ekkriis la reĝino,
kunmetante la manojn. —La Faraono ne pardonus al ili, transdonus
ilin al tribunalo, kaj tiam devus okazi unu el du malfeliĉoj: aŭ
oni kondamnus al la morto la plej altajn pastrojn de la ŝtato,
aŭ la tribunalo senkulpigus ilin... Kaj tiam..? Kontraŭe,
Likonon persekutu kaj mortigu sen kompato, kiel rabobeston, kiel
serpenton...
Tutmozis adiaŭis la reĝinon, multe pli trankvilan; kontraŭe,
liaj duboj kreskis.
"Se la malnobla Greko vivas ankoraŭ, malgraŭ la malliberejo
de l' pastroj —pensis li —antaŭ ĉio, anstataŭ grimpi sur arboj
kaj sin montri al la reĝino, li preferus forkuri... Mi mem
faciligus al li la forkuron kaj superverŝus per rekompencoj,
se li konfesus al mi la veron kaj serĉus rifuĝejon kontraŭ ĉi
tiuj friponoj... Sed la tuniko, la mantelo..? Kial erarus la
patrino?"
De tiu tago Tutmozis evitis la Faraonon kaj ne kuraĝis
rigardi en liajn okulojn... Kaj ĉar Ramzes ankaŭ estis ĝenata,
ŝajnis do, ke la koraj rilatoj malvarmiĝis.
Sed foje vespere la sinjoro ree alvokis la favoraton.
—Mi devas —diris li —interparoli kun Hiram
pri gravaj aferoj, mi do eliras. Restu garde ĉi tie, apud mia
dormoĉambro, kaj se iu volus paroli kun mi, ne enlasu lin...
"Eble —pensis li —la pastroj venenis lin per hiskiamo, kaj
li, sentante, ke proksimiĝas eksplodo de la malsano, forkuras
el la domo..? Ah, ni vidos."
Efektive, li ekvidis. La Faraono revenis malfrue post la
noktomezo; li havis sur si mantelon, sed... ne sian, soldatan.
Tutmozis ektimis kaj ne dormis ĝis la mateno, atendante, ke
baldaŭ alvokos lin la reĝino. La reĝino ne faris tion, sed dum
la matena revuo de la gvardio, la oficiro Eunana petis de sia
ĉefo minuton de interparolado.
Kiam ili restis solaj en aparta ĉambro, Eunana falis al la
piedoj de Tutmozis, petegante, ke li ripetu al neniu liajn
vortojn.
—Kio okazis... —demandis Tutmozis, sentante
malvarmon en la koro.
—Ĉefo! —diris Eunana —hieraŭ en la ĝardeno mi
vidis homon, kiu kuris nuda kaj kriis per nehoma voĉo... Oni
alkondukis lin al mi kaj ĉefo... mortigu min..!
Eunana ree falis al la piedoj de Tutmozis.
—Ĉi tiu nuda homo... ĉi tiu... mi ne povas
diri...
—Kiu li estis..? —demandis la terurita
Tutmozis.
—Mi diros nenion plu..! —ĝemis Eunana. Mi
demetis mian mantelon kaj kovris la sanktan nudecon... Mi volis
rekonduki lin en la palacon, sed... sed la sinjoro ordonis al mi
resti kaj silenti... silenti..!
—Kaj kien li iris..?
—Mi ne scias... ne rigardis kaj ne permesis
rigardi al la soldatoj... Li malaperis ie en la ĝardeno... Mi
avertis miajn homojn ke... ili nenion vidis... nenion aŭdis...
kaj se iu aŭdis aŭ vidis, li tuj estos sufokita...
Dume Tutmozis sukcesis ekregi sin.
—Mi ne scias —diris li malvarme —mi ne scias
kaj mi komprenas nenion de tio, kion vi rakontis al mi. Sed
memoru, ke mi foje kuris nuda, kiam mi trinkis tro multe da
vino, kaj ke mi malavare rekompencis tiujn, kiuj min ne vidis.
La kamparanoj, Eunana, kaj la laboristoj ĉiam iras nudaj. La
grandaj sinjoroj nur tiam, kiam tio plaĉas al ili. Kaj se mi aŭ
iu el la altranguloj ekdezirus stariĝi sur la kapo, saĝa kaj pia
oficiro ne devus miri.
—Mi komprenas —respondis Eunana, fikse
rigardante la ĉefon. —Kaj ne nur mi ripetos tion al miaj
soldatoj, sed eĉ tuj, en la hodiaŭa nokto, mi promenos nuda en
la ĝardeno, por ke ili sciu, ke la superuloj havas la rajton
fari, kion ili volas...
Malgraŭ la malgranda nombro da personoj, kiuj vidis la
Faraonon aŭ lian samulon en stato de frenezo, la novaĵo pri la
strangaj okazoj tre rapide disvastiĝis. Post kelke da tagoj
ĉiuj loĝantoj de Teboj, la paraŝitoj kaj akvoportantoj, la
komercistoj kaj skribistoj, murmuretis, ke sur Ramzeson falis
la malfeliĉo, kiu forigis de la trono liajn fratojn.
La timo kaj la respekto al la Faraono estis tiel granda, ke
oni ne kuraĝis paroli pri tio laŭte, precipe inter fremdaj
homoj. Tamen, ĉiuj sciis pri tio, ĉiuj ekster Ramzes mem!
Sed plej strange estis, ke la novaĵo tre rapide trakuris la
tutan landon, kio pruvis, ke ĝi disvastiĝis per la temploj.
Nur la pastroj posedis la sekreton interkomunikiĝi dum
dekkelko da horoj, de unu ekstremo de Egipto al alia.
Al Tutmozis neniu parolis rekte pri la teruraj novaĵoj. Sed
la ĉefo de la faraona gvardio sentis ilian ekzistadon ĉe ĉiu
paŝo. Per la konduto de la personoj, kun kiuj li estis en
rilatoj, li divenis, ke la servistoj, sklavoj, soldatoj,
liveristoj de la kortego parolas pri la frenezo de la monarĥo,
silentante nur por la momento, en kiu povus ilin aŭdi
superulo.
Fine Tutmozis, malpaciencigita kaj timigita decidiĝis paroli
pri tio kun la teba nomarĥo.
Veninte en lian palacon, li trovis Antefon kuŝanta sur
kanapo, en ĉambro, kies duono estis kvazaŭ ĝardeno, plena de
maloftaj kreskaĵoj. En la mezo ŝprucis fontano; en la anguloj
staris statuoj de dioj, sur la muroj estis pentrita la
historio de la agoj de la glora nomarĥo. Nigra sklavo,
staranta ĉe lia kapo, malvarmigis la sinjoron per ventumilo el
strutaj plumoj; sur la planko sidis la skribisto de la nomeso
kaj legis raporton.
Tutmozis havis tiel malĝojan mienon, ke la nomarĥo tuj
forsendis la skribiston kaj sklavon, kaj leviĝinte de la
kanapo, trarigardis ĉiujn angulojn de la ĉambro, por kontroli,
ĉu iu ne aŭskultas.
—Glora patro de Hebron, mia respektinda
edzino —komencis Tutmozis —per via konduto mi vidas, ke vi,
divenas, pri kio mi volas paroli..?
—La nomarĥo de Teboj ĉiam devas esti
singardema —respondis Antef. —Mi supozas ankaŭ, ke la ĉefo de la
gvardio de lia sankteco ne povis honori min per sia vizito por
malgrava afero.
Momenton ili rigardis unu la alian. Fine Tutmozis sidiĝis
apud la bopatro kaj murmuretis:
—Ĉu vi aŭdis la malnoblajn novaĵojn, kiujn la
malamikoj de la ŝtato disportas pri nia estro..?
—Se temas pri mia filino Hebron —rapide
respondis la nomarĥo —mi rememorigas al vi, ke hodiaŭ vi estas
ŝia sinjoro kaj ne povas postuli, ke mi...
Tutmozis malzorge svingis la manon.
—Malnoblaj homoj —diris la bofilo
—disvastigas la famon, ke la Faraono estas freneza... Ĉu vi
aŭdis pri tio, mia patro..?
Antef balancis kaj turnis la kapon, kio povis same bone
signifi jeson aŭ neon. Fine li diris.
—La malsaĝo estas senlima, kiel la oceano, ĝi
povas enteni ĉion.
—Tio ne estas malsaĝaĵo, sed krimo de la
pastroj, kiuj posedas homon, similan al lia sankteco, kaj uzas
lin por malnoblaj agoj.
Li rakontis al la nomarĥo la historion de la Greko Likon kaj
lian krimon en Pi-Bast.
—Pri tiu Likon, kiu mortigis la infanon de la
kronprinco, mi aŭdis —respondis Antef. —Sed kie vi havas
pruvojn, ke Mefres malliberigis Likonon en Pi-Bast, ke li
venigis lin Tebojn kaj ke li ellasas lin en la reĝajn ĝardenojn,
por ke li tie ludu la rolon de la —Faraono freneziĝinta..?
—Ĝuste tial mi demandas vian ekscelencon:
kion fari..? Mi ja estas la ĉefo de la gvardio kaj mi devas
gardi la honoron kaj la personon de nia sinjoro.
—Kion fari... kion fari..? —ripetis Antef.
—Antaŭ ĉio, zorgi, ke la abomenaj novaĵoj ne atingu la orelojn
de l' Faraono...
—Kial?
—Ĉar okazus granda malfeliĉo. Se nia sinjoro
ekaŭdos, ke Likon en lia nomo ludas la rolon de frenezulo, li
terure ekkoleros..! Kompreneble li turnos sin kontraŭ Mefres kaj
Herhor... Eble li nur insultos ilin, eble malliberigos, eĉ
mortigos... Kion ajn li faros, li faros sen pruvoj, kaj tiam? La
hodiaŭa Egipto ne amas plu fari oferojn al la dioj, sed ĝi
ankoraŭ stariĝos ĉe la flanko de l' pastroj, kontraŭ kiuj oni
maljuste agis... kaj tiam..? Ĉar mi pensas —aldonis li,
proksimiginte la buŝon al la orelo de Tutmozis —ĉar mi pensas,
ke tio estus la fino de la dinastio...
—Kion do fari..?
—Ĉiam la samon! —ekkriis Antef. —Trovu
Likonon, pruvu, ke Mefres kaj Herhor kaŝis lin kaj ordonis al li
ludi la rolon de la Faraono freneziĝinta... Tion vi povas fari,
se vi volas konservi la favoron de lia sankteco. Pruvojn, kiel
eble plej multe da pruvoj!.. Ĉi tie ne estas Asirio, nenion vi
povas fari kontraŭ la ĉefpastroj sen la plej alta tribunalo, kaj
neniu tribunalo kondamnos ilin sen palpeblaj pruvoj..! Cetere,
ĉu vi estas certa, ke oni ne donis al la Faraono frenezigan
venenon..? Tio ja estus pli simpla, ol sendi nokte homon, kiu
konas nek la signalvortojn, nek la palacon kaj ĝardenojn... Mi
diras al vi: pri Likon mi aŭdis de konfidinda buŝo, de Hiram.
Sed mi ne komprenas, kiel Likon povus fari en Teboj tiajn
mirindaĵojn.
—Ah, ah..! —interrompis Tutmozis. —Kie estas
Hiram?
—Tuj post via edziĝo li forveturis Memfison,
kaj antaŭ kelke da tagoj li jam estis en Hiten.
Tutmozis ree konfuziĝis.
"En la nokto —pensis li —kiam al Eunana oni alkondukis tiun
nudan homon, la Faraono diris, ke li iras al Hiram. Kaj ĉar
Hiram ne estis en Teboj, do..? Do lia sankteco jam en tiu horo
ne sciis mem, kion li parolas!"
Tutmozis revenis hejmen tute konfuzita. Li ne nur ne sciis,
kion fari en ĉi tiu eksterordinara situacio, sed eĉ, kion
pensi pri ĝi? Dum la interparolado kun la reĝino Nikotris li
estis certa, ke en la ĝardenoj sin montris Likon, sed hodiaŭ
liaj duboj kreskis.
Kaj se dubis Tutmozis, la favorato, kiu konstante vidis
Ramzeson, kio fariĝis en la koroj de fremdaj homoj..? La plej
fervoraj partianoj de la Faraono kaj de liaj intencoj devis
ŝanceliĝi, aŭdante de ĉiuj flankoj, ke la monarĥo estas
freneza.
Tio estis la unua bato, falinta sur Ramzeson, de la pastroj.
Negrava per si mem, ĝi havis nemezureblajn sekvojn.
Tutmozis ne sole dubis, sed ankaŭ suferis. Malgraŭ la
malserioza ŝajno, li havis noblan kaj energian karakteron.
Hodiaŭ de kiam oni atencis la honoron kaj povon de lia
sinjoro, la senaktiveco turmentis lin. Ŝajnis al li, ke li
estas komandanto de citadelo, kiun subfosas la malamiko, kaj
li rigardas tion senpova..!
Ĉi tiu penso tiel turmentis Tutmozison, ke sub ĝia influo
venis al li kuraĝa ideo. Renkontinte foje la ĉefpastron Semon,
li diris al li:
—Ĉu via ekscelenco aŭdis la famojn, kiuj
rondiras pri nia sinjoro..?
—La Faraono estas juna, povas do rondiri pri
li diversaj fabeloj —respondis Sem, strange rigardante
Tutmozison. —Sed tiaj aferoj ne koncernas min; mi anstataŭas
lian sanktecon en la servado al la dioj, mi plenumas tion plej
bone, kiel mi povas, kaj la aliaj aferoj ne interesas min.
—Mi scias, ke via ekscelenco estas fidela
servisto de la Faraono —daŭrigis Tutmozis —kaj mi ne havas la
intencon min miksi en la pastrajn sekretojn. Sed mi devas turni
vian atenton al unu malgranda fakto... Mi eksciis tute certe, ke
la sankta Mefres kaŝas Likonon, Grekon, kiun ŝarĝas du krimoj:
li estas la mortiginto de la faraona filo kaj li tro similas
lian sanktecon... La sankta Mefres ne altiru la malhonoron sur
la respektindan pastraron kaj plej baldaŭ transdonu la krimulon
al la tribunalo. Ĉar se ni trovos Likonon, mi ĵuras, ke Mefres
perdos ne sole la oficon, sed la kapon. En nia ŝtato oni ne
povas senpune ŝirmi banditojn kaj kaŝi homojn, similajn al la
plej alta estro..!
Sem, en kies ĉeesto Mefres forprenis Likonon de la polico,
konfuziĝis, eble timante, ke oni suspektos lin, kiel kunulon.
Tamen li respondis:
—Mi penos averti la sanktan Mefreson pri ĉi
tiuj suspektoj, malhonoraj por li. Sed ĉu via ekscelenco scias,
kio minacas homon, kulpigantan iun pri krimo?
—Mi scias kaj mi akceptas la respondecon. Sed
mi estas tiel certa pri tio, kion mi diras, ke mi tute ne zorgas
pri la sekvoj de miaj suspektoj. La maltrankvilon mi lasas al la
sankta Mefres kaj mi deziras al li, ke mi ne bezonu transpasi de
l' avertoj al la agoj.
La interparolado donis fruktojn: de tiu tago oni eĉ unu fojon
ne vidis la samulon de l' Faraono.
Sed la famoj ne eksilentis, kaj Ramzes XIII sciis nenion pri
ili.
Ĉar Tutmozis, timante, ke la sinjoro akre atakos la pastrojn,
informis lin pri nenio.