1. ALFABETO
Aa, Bb, Cc, Ĉĉ, Dd, Ee, Ff,
Gg, Ĝĝ, Hh, Ĥĥ, Ii, Jj, Ĵĵ,
Kk, Ll, Mm, Nn, Oo, Pp, Rr,
Ss, Ŝŝ, Tt, Uu, Ŭŭ, Vv, Zz.
Nomoj de la literoj: a, bo, co, ĉo, do, e, fo, go, ĝo, ho, ĥo, i,
jo,
žo, ko, lo, mo, no, o, po, ro, so, ŝo, to, u, ŭo, vo, zo.
2. Ekzerco de legado.
Al. Balo. Patro. Nubo. Celo. Citrono. Cento. Sento. Sceno. Scio.
Colo. Kolo. Oficiro. Facila. Laca. Paculo. Ĉar. Ĉemizo. Ĉikano. Ĉielo.
Ĉu. Feliĉa. Cia. Ĉia. Proceso. Senĉesa Ec.
Eĉ. Ek. Da. Ludo. Dento. Plendi. El. En. De. Teni. Sen. Vero. Fali.
Fidela. Trafi. Galo. Granda. Gento. Gipso. Gusto. Legi. Pago.
Paĝo. ĝis. ĝusta. Reĝi. ĝardeno. Longa. Regno. Signi.
Gvardio.
Lingvo. ĝuado. Haro. Hirundo. Haki. Nehela. Pachoro. Seshora
Bathufo. Horo. Ĥoro. Koro. Ĥolero. Ĥemio. Imiti. Filo.
Birdo. Trovi. Printempo. Min. Foiro. Feino. Iel. Iam. In.
Jam.
Ju. Jes. Juristo. Krajono. Majesta. Tuj. Domoj. Ruino. Prujno.
Balai. Palaj. Deino. Vejno. Perei. Malplej. Justa.
Žus. Žeti.
Žaluza. Žurnalo. Majo. Bonažo. Kapo. Makulo. Kesto. Sukero.
Akvo. Koketo. Likvoro. Packapo.
3. Ekzerco de legado.
Lavi. Levilo. Paroli. Mem. Impliki. Embaraso. Nomo.
Indiferenta. Internacia. Ol. Heroi. Heroino. Fojno. Pia. Palpi.
Ripeti. Arbaro. Sama. Stari. Sigelo. Sistemo. Pesilo. Pezilo.
Senti. Sofismo. Cipreso. ŝi. Paŝo. Stalo. ŝtalo. Vesto. Veŝto.
Disŝiri. ŝanceli. Tapiŝo Teorio. Patento. Utila. Ungo.
Plumo. Tumulto. Plu. Lui. Kiu. Balau. Traulo. Pereu. Neulo.
Fraŭlo. Paŭlino. Laŭdi. Eŭropo. Trouzi. Hodiaŭ.
Vana. Verso.
Solvi. Zorgi. Zenito. Zoologio. Azeno. Mezuro. Nazo. Trezoro.
Meznokto. Zumo. Sumo. Zono. Sono. Pezo. Peco. Peso.
Nenio.
Adiaŭ. Fiziko. Geografio. Spirito. Lipharo. Indigni.
Neniel. Spegulo. ŝpino. Nei. Ree. Heroo. Konscii. Traetera.
Heroeto. Lue. Mole. Pale. Traire. Pasie. Metio. Inĝeniero.
Insekto. Reservi. Rezervi.
4. Ekzerco de legado.
Citrono. Cento. Sceno. Scio. Balau. ŝanceli. Neniel. Embaraso. Zoologio.
Reservi. Traire. Hodiaŭ. Disŝiri. Neulo. Majesta. Packapo. Heroino.
Pezo. Internacia. Seshora. Cipreso. Stalo. Feino. Plu. Sukero. Gento.
Indigni. Sigelo. Krajono. Ruino. Pesilo. Lipharo. Metio. ĝardeno. Sono.
Laŭdi. Pale. Facila. Insekto. Kiu. Zorgi. Cikano. Traetera. Sofismo.
Domoj. Spino. Majo. Signi. Ec. Bonažo. Legi. Iel. Juristo. Ĉielo. Ĥemio.
5. Ekzerco de legado.
Patro kaj frato. - Leono estas besto. - Rozo estas floro kaj kolombo
estas birdo. - La rozo apartenas al Teodoro. - La suno brilas. - La
patro estas sana. - La patro estas tajloro.
6. Ekzerco de legado.
Infano ne estas matura homo. - La infano jam ne ploras. - La Ĉielo estas
blua. - Kie estas la libro kaj la krajono? - La libro estas sur la
tablo, kaj la krajono kuŝas sur la fenestro. - Sur la fenestro kuŝas
krajono kaj plumo. - Jen estas pomo. - Jen estas la pomo, kiun mi
trovis. - Sur la tero kuŝas ŝtono.
7. Ekzerco de legado.
Leono estas forta. - La dentoj de leono estas akraj. - Al leono ne donu
la manon. - Mi vidas leonon. - Resti kun leono estas danĝere. - Kiu
kuraĝas rajdi sur leono? - Mi parolas pri leono.
8. Ekzerco de legado.
La patro estas bona. - Jen kuŝas la Ĉapelo de la patro. - Diru al la
patro, ke mi estas diligenta. - Mi amas la patron. - Venu kune kun la
patro. - La filo staras apud la patro. - La mano de Johano estas pura. -
Mi konas Johanon. - Ludoviko, donu al mi panon. - Mi manĝas per la buŝo
kaj flaras per la nazo. - Antaŭ la domo staras arbo. - La patro estas en
la Ĉambro.
9. Ekzerco de legado.
La birdoj flugas. - La kanto de la birdoj estas agrabla. - Donu al la
birdoj akvon, Ĉar ili volas trinki. - La knabo forpelis la birdojn. - Ni
vidas per la okuloj kaj aŭdas per la oreloj. - Bonaj infanoj lernas
diligente. - Aleksandro ne volas lerni, kaj tial mi batas Aleksandron. -
De la patro mi ricevis libron, kaj de la frato mi ricevis plumon. - Mi
venas de la avo, kaj mi iras nun al la onklo. - Mi legas libron. - La
patro ne legas libron, sed li skribas leteron.
10. Ekzerco de legado.
Papero estas blanka. - Blanka papero kuŝas sur la tablo. - La blanka
papero jam ne kuŝas sur la tablo. - Jen estas la kajero de la juna
fraŭlino. - La patro donis al mi dolĈan pomon. - Rakontu al mia juna
amiko belan historion. - Mi ne amas obstinajn homojn. - Mi deziras al vi
bonan tagon, sinjoro! - Bonan matenon! - ĝojan feston! (mi deziras al
vi). - Kia ĝoja festo! (estas hodiaŭ). - Sur la Ĉielo staras la bela
suno. - En la tago ni vidas la helan sunon, kaj en la nokto ni vidas la
palan lunon kaj la belajn stelojn. - La papero estas tre blanka, sed la
neĝo estas pli blanka. - Lakto estas pli nutra, ol vino. - Mi havas pli
freŝan panon, ol vi. - Ne, vi eraras, sinjoro: via pano estas malpli
freŝa, ol mia. - El Ĉiuj miaj infanoj Ernesto estas la plej juna. - Mi
estas tiel forta, kiel vi. - El Ĉiuj siaj fratoj Antono estas la malplej
saĝa.
11. La feino.
Unu vidvino havis du filinojn. La pli maljuna estis tiel simila al la
patrino per sia karaktero kaj vizaĝo, ke Ĉiu, kiu ŝin vidis, povis
pensi, ke li vidas la patrinon; ili ambaŭ estis tiel malagrablaj kaj
tiel fieraj, ke oni ne povis vivi kun ili. La pli juna filino, kiu estis
la plena portreto de sia patro laŭ sia boneco kaj honesteco, estis krom
tio unu el la plej belaj knabinoj, kiujn oni povis trovi.
12. Ekzerco de legado.
Du homoj povas pli multe fari ol unu. - Mi havas nur unu buŝon, sed mi
havas du orelojn. - Li promenas kun tri hundoj. - Li faris Ĉion per la
dek fingroj de siaj manoj. - El ŝiaj multaj infanoj unuj estas bonaj kaj
aliaj estas malbonaj. - Kvin kaj sep faras dek du. - Dek kaj dek faras
dudek. - Kvar kaj dek ok faras dudek du. - Tridek kaj kvardek kvin faras
sepdek kvin. - Mil okcent naŭdek tri. - Li havas dek unu infanojn. -
Sesdek minutoj faras unu horon, kaj unu minuto konsistas el sesdek
sekundoj. - Januaro estas la unua monato de la jaro, Aprilo estas la
kvara, Novembro estas la dek-unua, Decembro estas la dek-dua. - La
dudeka (tago) de Februaro estas la kvindek-unua tago de la jaro. - La
sepan tagon de la semajno Dio elektis, ke ĝi estu pli sankta, ol la ses
unuaj tagoj. - Kion Dio kreis en la sesa tago? - Kiun daton ni havas
hodiaŭ? - Hodiaŭ estas la dudek sepa (tago) de Marto. - Georgo Vaŝington
estis naskita la dudek duan de Februaro de la jaro mil sepcent tridek
dua.
13. La feino (Daŭrigo).
Ĉar Ĉiu amas ordinare personon, kiu estas simila al li, tial tiu Ĉi
patrino varmege amis sian pli maljunan filinon, kaj en tiu sama tempo ŝi
havis teruran malamon kontraŭ la pli juna. ŝi devigis ŝin manĝi en la
kuirejo kaj laboradi senĈese. Inter aliaj aferoj tiu Ĉi malfeliĈa infano
devis du fojojn en Ĉiu tago iri Ĉerpi akvon en tre malproksima loko kaj
alporti domen plenan grandan kruĈon.
14. Ekzerco de legado.
Mi havas cent pomojn. - Mi havas centon da pomoj. - Tiu Ĉi urbo havas
milionon da loĝantoj. - Mi aĈetis dekduon (aŭ dek-duon) da kuleroj kaj
du dekduojn da forkoj. - Mil jaroj (aŭ milo da jaroj) faras miljaron. -
Unue mi redonas al vi la monon, kiun vi pruntis al mi; due mi dankas vin
por la prunto; trie mi petas vin ankaŭ poste prunti al mi, kiam mi
bezonos monon. - Por Ĉiu tago mi ricevas kvin frankojn, sed por la
hodiaŭa tago mi ricevis duoblan pagon, t. e. (= tio estas) dek frankojn. -
Kvinoble sep estas tridek kvin. - Tri estas duono de ses. - Ok estas
kvar kvinonoj de dek. - Kvar metroj da tiu Ĉi ŝtofo kostas naŭ frankojn;
tial du metroj kostas kvar kaj duonon frankojn (aŭ da frankoj). - Unu
tago estas tricent-sesdek-kvinono aŭ tricent-sesdek-sesono de jaro. -
Tiuj Ĉi du amikoj promenas Ĉiam duope. - Kvinope ili sin žetis sur min,
sed mi venkis Ĉiujn kvin atakantojn. - Por miaj kvar infanoj mi aĈetis
dek du pomojn, kaj al Ĉiu el la infanoj mi donis po tri pomoj. - Tiu Ĉi
libro havas sesdek paĝojn; tial, se mi legos en Ĉiu tago po dek kvin
paĝoj, mi finos la tutan libron en kvar tagoj.
15. La feino (Daŭrigo).
En unu tago, kiam ŝi estis apud tiu fonto, venis al ŝi malriĈa virino,
kiu petis ŝin, ke ŝi donu al ŝi trinki. "Tre volonte, mia bona," diris
la bela knabino. Kaj ŝi tuj lavis sian kruĈon kaj Ĉerpis akvon en la
plej pura loko de la fonto kaj alportis al la virino, Ĉiam subtenante la
kruĈon, por ke la virino povu trinki pli oportune. Kiam la bona virino
trankviligis sian soifon, ŝi diris al la knabino: "Vi estas tiel bela,
tiel bona kaj tiel honesta, ke mi devas fari al vi donacon" (Ĉar tio Ĉi
estis feino, kiu prenis sur sin la formon de malriĈa vilaĝa virino, por
vidi, kiel granda estos la ĝentileco de tiu Ĉi juna knabino). "Mi faras
al vi donacon," daŭrigis la feino, "ke Ĉe Ĉiu vorto, kiun vi diros, el
via buŝo eliros aŭ floro aŭ multekosta ŝtono. "
16. Ekzerco de legado.
Mi legas. - Ci skribas (anstataŭ "ci" oni uzas ordinare "vi"). - Li
estas knabo, kaj ŝi estas knabino. - La tranĈilo tranĈas bone, Ĉar ĝi
estas akra. - Ni estas homoj. - Vi estas infanoj. Ili estas rusoj. - Kie
estas la knaboj? - Ili estas en la ĝardeno. - Kie estas la knabinoj? -
Ili ankaŭ estas en la ĝardeno. - Kie estas la tranĈiloj? - Ili kuŝas sur
la tablo. - Mi vokas la knabon, kaj li venas. - Mi vokas la knabinon,
kaj ŝi venas. - La infano ploras, Ĉar ĝi volas manĝi. - Knabo, vi estas
neĝentila. - Sinjoro, vi estas neĝentila. - Sinjoroj, vi estas
neĝentilaj. - Mia hundo, vi estas tre fidela. - Oni diras, ke la vero Ĉiam
venkas. - En la vintro oni hejtas la fornojn. - Kiam oni estas riĈa
(aŭ riĈaj), oni havas multajn amikojn.
17. La feino (Daŭrigo).
Kiam tiu Ĉi bela knabino venis domen, ŝia patrino insultis ŝin, kial ŝi
revenis tiel malfrue de la fonto. "Pardonu al mi, patrino," diris la
malfeliĈa knabino, "ke mi restis tiel longe". Kaj kiam ŝi parolis tiujn Ĉi
vortojn, elsaltis el ŝia buŝo tri rozoj, tri perloj kaj tri grandaj
diamantoj. "Kion mi vidas!" diris ŝia patrino kun grandega miro. "ŝajnas
al mi, ke el ŝia buŝo elsaltas perloj kaj diamantoj! De kio tio Ĉi
venas, mia filino?" (Tio Ĉi estis la unua fojo, ke ŝi nomis ŝin sia
filino). La malfeliĈa infano rakontis al ŝi naive Ĉion, kio okazis al ŝi,
kaj, dum ŝi parolis, elfalis el ŝia buŝo multego da diamantoj. "Se
estas tiel," diris la patrino, mi devas tien sendi mian filinon. Marinjo,
rigardu, kio eliras el la buŝo de via fratino, kiam ŝi parolas; Ĉu ne
estus al vi agrable havi tian saman kapablon? Vi devas nur iri al
la fonto Ĉerpi akvon; kaj kiam malriĈa virino petos de vi trinki, vi
donos ĝin al ŝi ĝentile. "
18. Ekzerco de legado.
Li amas min, sed mi lin ne amas. - Mi volis lin bati, sed li forkuris de
mi. - Diru al mi vian nomon. - Ne skribu al mi tiajn longajn leterojn. -
Venu al mi hodiaŭ vespere. - Mi rakontos al vi historion. - Ĉu vi diros
al mi la veron? - La domo apartenas al li. - Li estas mia onklo, Ĉar mia
patro estas lia frato. - Sinjoro Petro kaj lia edzino tre amas miajn
infanojn; mi ankaŭ tre amas iliajn (infanojn). - Montru al ili vian
novan veston. - Mi amas min mem, vi amas vin mem, li amas sin mem, kaj Ĉiu
homo amas sin mem. - Mia frato diris al Stefano, ke li amas lin pli,
ol sin mem. - Mi zorgas pri ŝi tiel, kiel mi zorgas pri mi mem; sed ŝi
mem tute ne zorgas pri si kaj tute sin ne gardas. - Miaj fratoj havis
hodiaŭ gastojn; post la vespermanĝo niaj fratoj eliris kun la gastoj el
sia domo kaj akompanis ilin ĝis ilia domo. - Mi jam havas mian Ĉapelon;
nun serĈu vi vian. - Mi lavis min en mia Ĉambro, kaj ŝi lavis sin en sia
Ĉambro. - La infano serĈis sian pupon; mi montris al la infano, kie
kuŝas ĝia pupo. - Oni ne forgesas facile sian unuan amon.
19. La feino (Daŭrigo).
"Estus tre bele," respondis la filino malĝentile, "ke mi iru al la
fonto!" - "Mi volas ke vi tien iru," diris la patrino, "kaj iru tuj!" La
filino iris, sed Ĉiam murmurante. ŝi prenis la plej belan arĝentan
vazon, kiu estis en la loĝejo. Apenaŭ ŝi venis al la fonto, ŝi vidis unu
sinjorinon, tre riĈe vestitan, kiu eliris el la arbaro kaj petis de ŝi
trinki (tio Ĉi estis tiu sama feino, kiu prenis sur sin la formon kaj la
vestojn de princino, por vidi, kiel granda estos la malboneco de tiu Ĉi
knabino). "Ĉu mi venis tien Ĉi," diris al ŝi la malĝentila kaj fiera
knabino, "por doni al vi trinki? Certe, mi alportis arĝentan vazon
speciale por tio, por doni trinki al tiu Ĉi sinjorino! Mia opinio estas:
prenu mem akvon, se vi volas trinki. " - "Vi tute ne estas ĝentila,"
diris la feino sen kolero. "Bone, Ĉar vi estas tiel servema, mi faras al
vi donacon, ke Ĉe Ĉiu vorto, kiun vi parolos, eliros el via buŝo aŭ
serpento aŭ rano. "
20. Ekzerco de legado.
Nun mi legas, vi legas kaj li legas; ni Ĉiuj legas. - Vi skribas, kaj la
infanoj skribas; ili Ĉiuj sidas silente kaj skribas. - Hieraŭ mi
renkontis vian filon, kaj li ĝentile salutis min. - Hodiaŭ estas sabato,
kaj morgaŭ estos dimanĈo. - Hieraŭ estis vendredo, kaj postmorgaŭ estos
lundo. - Antaŭ tri tagoj mi vizitis vian kuzon kaj mia vizito faris al
li plezuron. - Ĉu vi jam trovis vian horloĝon? - Mi ĝin ankoraŭ ne
serĈis; kiam mi finos mian laboron, mi serĈos mian horloĝon, sed mi
timas, ke mi ĝin jam ne trovos. - Kiam mi venis al li, li dormis; sed mi
lin vekis. - Se mi estus sana, mi estus feliĈa. - Se li scius, ke mi
estas tie Ĉi, li tuj venus al mi. - Se la lernanto scius bone sian
lecionon, la instruanto lin ne punus. - Kial vi ne respondas al mi? - Ĉu
vi estas surda aŭ muta? - Iru for! - Infano, ne tuŝu la spegulon! -
Karaj infanoj, estu Ĉiam honestaj! - Li venu, kaj mi pardonos al li.
Ordonu al li, ke li ne babilu. - Petu ŝin, ke ŝi sendu al mi kandelon. -
Ni estu gajaj, ni uzu bone la vivon, Ĉar la vivo ne estas longa. - ŝi
volas danci. - Morti pro la patrujo estas agrable. - La infano ne Ĉesas
petoli.
21. La feino (Daŭrigo).
Apenaŭ ŝia patrino ŝin rimarkis, ŝi kriis al ŝi: "Nu, mia filino?" -
"Jes, patrino", respondis al ŝi la malĝentilulino, elžetante unu
serpenton kaj unu ranon. - "Ho, Ĉielo!" ekkriis la patrino, "kion mi
vidas? ŝia fratino en Ĉio estas kulpa; mi pagos al ŝi por tio Ĉi!" Kaj ŝi
tuj kuris bati ŝin. La malfeliĈa infano forkuris kaj kaŝis sin en la
plej proksima arbaro. La filo de la reĝo, kiu revenis de Ĉaso, ŝin
renkontis; kaj, vidante, ke ŝi estas tiel bela, li demandis ŝin, kion ŝi
faras tie Ĉi tute sola kaj pro kio ŝi ploras. - "Ho ve, sinjoro, mia
patrino forpelis min el la domo".
22. Ekzerco de legado.
Fluanta akvo estas pli pura, ol akvo staranta senmove. - Promenante sur
la strato, mi falis. - Kiam Nikodemo batas Jozefon, tiam Nikodemo estas
la batanto kaj Jozefo estas la batato. - Al homo, pekinta senintence,
Dio facile pardonas. - Trovinte pomon, mi ĝin manĝis. - La falinta homo
ne povis sin levi. Ne riproĈu vian amikon, Ĉar vi mem plimulte meritas
riproĈon; li estas nur unufoja mensoginto dum vi estas ankoraŭ nun Ĉiam
mensoganto. - La tempo pasinta jam neniam revenos; la tempon venontan
neniu ankoraŭ konas. - Venu, ni atendas vin, Savonto de la mondo. - En
la lingvo "Esperanto" ni vidas la estontan lingvon de la tuta mondo. -
Aŭgusto estas mia plej amata filo. - Mono havata estas pli grava ol
havita. - Pasero kaptita estas pli bona, ol aglo kaptota. - La soldatoj
kondukis la arestitojn tra la stratoj. - Li venis al mi tute ne
atendite. - Homo, kiun oni devas juĝi, estas juĝoto.
23. La feino (Fino).
La reĝido, kiu vidis, ke el ŝia buŝo eliris kelke da perloj kaj kelke da
diamantoj, petis ŝin, ke ŝi diru al li, de kie tio Ĉi venas. ŝi rakontis
al li sian tutan aventuron. La reĝido konsideris, ke tia kapablo havas
pli grandan indon, ol Ĉio, kion oni povus doni dote al alia fraŭlino,
forkondukis ŝin al la palaco de sia patro, la reĝo, kie li edziĝis je ŝi.
Sed pri ŝia fratino ni povas diri, ke ŝi fariĝis tiel malaminda, ke ŝia
propra patrino ŝin forpelis de si; kaj la malfeliĈa knabino, multe
kurinte kaj trovinte neniun, kiu volus ŝin akcepti, baldaŭ mortis en
angulo de arbaro.
24. Ekzerco de legado.
Nun li diras al mi la veron. - Hieraŭ li diris al mi la veron. - Li Ĉiam
diradis al mi la veron. - Kiam vi vidis nin en la salono, li jam antaŭe
diris al mi la veron (aŭ li estis dirinta al mi la veron). - Li diros al
mi la veron. - Kiam vi venos al mi, li jam antaŭe diros al mi la veron
(aŭ li estos dirinta al mi la veron; aŭ antaŭ ol vi venos al mi, li
diros al mi la veron). - Se mi petus lin, li dirus al mi la veron. - Mi
ne farus la eraron, se li antaŭe dirus al mi la veron (aŭ se li estus
dirinta al mi la veron). - Kiam mi venos, diru al mi la veron. -
Kiam mia patro venos, diru al mi antaŭe la
veron (aŭ estu dirinta al mi la veron). - Mi volas diri al vi la veron. -
Mi volas, ke tio, kion mi diris, estu vera (aŭ mi volas esti dirinta
la veron).
25. Ekzerco de legado.
Mi estas amata. Mi estis amata. Mi estos amata. Mi estus amata. Estu
amata. Esti amata. - Vi estas lavita. Vi estis lavita. Vi estos lavita. Vi
estus lavita. Estu lavita. Esti lavita. - Li estas invitota. Li estis
invitota. Li estos invitota. Li estus invitota. Estu invitota. Esti
invitota. - Tiu Ĉi komercažo estas Ĉiam volonte aĈetata de mi. - La
surtuto estas aĈetita de mi, sekve ĝi apartenas al mi. - Kiam via domo
estis konstruata, mia domo estis jam longe konstruita. - Mi sciigas, ke
de nun la ŝuldoj de mia filo ne estos pagataj de mi. - Estu trankvila,
mia tuta ŝuldo estos pagita al vi baldaŭ. - Mia ora ringo ne estus nun
tiel longe serĈata, se ĝi ne estus tiel lerte kaŝita de vi. - Laŭ la
projekto de la inĝenieroj tiu Ĉi fervojo estas konstruota en la daŭro de
du jaroj; sed mi pensas, ke ĝi estos konstruata pli ol tri jarojn. -
Honesta homo agas honeste. - La pastro, kiu mortis antaŭ nelonge (aŭ
antaŭ nelonga tempo), loĝis longe en nia urbo. - Ĉu hodiaŭ estas varme
aŭ malvarme? - Sur la kameno inter du potoj staras fera kaldrono; el la
kaldrono, en kiu sin trovas bolanta akvo, eliras vaporo; tra la
fenestro, kiu sin trovas apud la pordo, la vaporo iras sur la korton.
26. Ekzerco de legado.
Kie vi estas? - Mi estas en la ĝardeno. - Kien vi iras? - Mi iras en la
ĝardenon. - La birdo flugas en la Ĉambro (= ĝi estas en la Ĉambro kaj
flugas en ĝi). - La birdo flugas en la Ĉambron (= ĝi estas ekster la
Ĉambro kaj flugas nun en ĝin). - Mi vojaĝas en Hispanujo. -
Mi vojaĝas en Hispanujon. - Mi sidas sur
seĝo kaj tenas la piedojn sur benketo. - Mi metis la manon sur la
tablon. - El sub la kanapo la muso kuris sub la liton, kaj nun ĝi kuras
sub la lito. - Super la tero sin trovas aero. - Anstataŭ kafo li donis
al mi teon kun sukero, sed sen kremo. - Mi staras ekster la domo, kaj li
estas interne. - En la salono estis neniu krom li kaj lia fianĈino. - La
hirundo flugis trans la riveron, Ĉar trans la rivero sin trovis aliaj
hirundoj. - Mi restas tie Ĉi laŭ la ordono de mia estro. - Kiam li estis
Ĉe mi, li staris tutan horon apud la fenestro. - Li diras, ke mi estas
atenta. - Li petas, ke mi estu atenta. - Kvankam vi estas riĈa, mi
dubas, Ĉu vi estas feliĈa. - Se vi scius, kiu li estas, vi lin pli
estimus. - Se li jam venis, petu lin al mi. - Ho, Dio! kion vi faras! -
Ha, kiel bele! - For de tie Ĉi! - Fi, kiel abomene! - Nu, iru pli
rapide!
27. Ekzerco de legado.
La artikolo "la" estas uzata tiam, kiam ni parolas pri personoj aŭ
objektoj konataj. ĝia uzado estas tia sama kiel en la aliaj lingvoj. La
personoj, kiuj ne komprenas la uzadon de la artikolo (ekzemple rusoj aŭ
poloj, kiuj ne scias alian lingvon krom sia propra), povas en la unua
tempo tute ne uzi la artikolon, Ĉar ĝi estas oportuna sed ne necesa.
Anstataŭ "la" oni povas ankaŭ diri "l'" (sed nur post prepozicio, kiu
finiĝas per vokalo). - Vortoj kunmetitaj estas kreataj per simpla
kunligado de vortoj; oni prenas ordinare la purajn radikojn, sed, se la
bonsoneco aŭ la klareco postulas, oni povas ankaŭ preni la tutan vorton,
t. e. la radikon kune kun ĝia gramatika finiĝo. Ekzemploj: skribtablo aŭ
skribotablo (= tablo, sur kiu oni skribas); internacia (= kiu estas
inter diversaj nacioj); tutmonda (= de la tuta mondo); unutaga (= kiu
daŭras unu tagon); unuataga (= kiu estas en la unua tago); vaporŝipo (=
ŝipo, kiu sin movas per vaporo); matenmanĝi, tagmanĝi, vespermanĝi;
abonpago (= pago por la abono).
28. Ekzerco de legado.
Ĉiuj prepozicioj per si mem postulas Ĉiam nur la nominativon. Se ni iam
post prepozicio uzas la akuzativon, la akuzativo tie dependas ne de la
prepozicio, sed de aliaj kaŭzoj. Ekzemple: por esprimi direkton, ni
aldonas al la vorto la finon "n"; sekve: tie (= en tiu loko), tien (= al
tiu loko); tiel same ni ankaŭ diras: "la birdo flugis en la ĝardenon,
sur la tablon", kaj la vortoj "ĝardenon", "tablon" staras tie Ĉi en
akuzativo ne Ĉar la prepozicioj "en" kaj "sur" tion Ĉi postulas, sed nur
Ĉar ni volis esprimi direkton, t. e. montri, ke la birdo sin ne trovis
antaŭe en la ĝardeno aŭ sur la tablo kaj tie flugis, sed ke ĝi de alia
loko flugis al la ĝardeno, al la tablo (ni volas montri, ke la ĝardeno
kaj tablo ne estis la loko de la flugado, sed nur la celo de la
flugado); en tiaj okazoj ni uzus la finiĝon "n" tute egale Ĉu ia
prepozicio starus aŭ ne. - Morgaŭ mi veturos Parizon (aŭ en Parizon). -
Mi restos hodiaŭ dome. - Jam estas tempo iri domen. - Ni disiĝis kaj
iris en diversajn flankojn: mi iris dekstren, kaj li iris maldekstren. -
Flanken, sinjoro! - Mi konas neniun en tiu Ĉi urbo. - Mi neniel povas
kompreni, kion vi parolas. - Mi renkontis nek lin, nek lian fraton (aŭ
mi ne renkontis lin, nek lian fraton).
29. Ekzerco de legado.
Se ni bezonas uzi prepozicion kaj la senco ne montras al ni, kian
prepozicion uzi, tiam ni povas uzi la komunan prepozicion "je". Sed
estas bone uzadi la vorton "je" kiel eble pli malofte. Anstataŭ la vorto
"je" ni povas ankaŭ uzi akuzativon sen prepozicio. - Mi ridas je lia
naiveco (aŭ mi ridas pro lia naiveco, aŭ: mi ridas lian naivecon). - Je
la lasta fojo mi vidas lin Ĉe vi (aŭ: la lastan fojon). - Mi veturis du
tagojn kaj unu nokton. - Mi sopiras je mia perdita feliĈo (aŭ: mian
perditan feliĈon). - El la dirita regulo sekvas, ke se ni pri ia verbo
ne scias, Ĉu ĝi postulas post si la akuzativon (t. e. Ĉu ĝi estas aktiva)
aŭ ne, ni povas Ĉiam uzi la akuzativon. Ekzemple, ni povas diri "obei al
la patro" kaj "obei la patron" (anstataŭ "obei je la patro"). Sed ni ne
uzas la akuzativon tiam, kiam la klareco de la senco tion Ĉi
malpermesas; ekzemple: ni povas diri "pardoni al la malamiko" kaj
"pardoni la malamikon", sed ni devas diri Ĉiam "pardoni al la malamiko
lian kulpon".
30. Ekzerco de legado.
Ia, ial, iam, ie, iel, ies, io, iom, iu. - La montritajn naŭ vortojn ni
konsilas bone ellerni, Ĉar el ili Ĉiu povas jam fari al si grandan
serion da aliaj pronomoj kaj adverboj. Se ni aldonas al ili la literon
"k", ni ricevas vortojn demandajn aŭ rilatajn: kia, kial, kiam, kie,
kiel, kies, kio, kiom, kiu. Se ni aldonas la literon "t", ni ricevas
vortojn montrajn: tia, tial, tiam, tie, tiel, ties, tio, tiom, tiu.
Aldonante la literon "Ĉ", ni ricevas vortojn komunajn: Ĉia, Ĉial, Ĉiam,
Ĉie, Ĉiel, Ĉies, Ĉio, Ĉiom, Ĉiu. Aldonante la prefikson "nen", ni
ricevas vortojn neajn: nenia, nenial, neniam, nenie, neniel, nenies,
nenio, neniom, neniu. Aldonante al la vortoj montraj la vorton "Ĉi", ni
ricevas montron pli proksiman; ekzemple: tiu (pli malproksima), tiu Ĉi
(aŭ Ĉi tiu) (pli proksima); tie (malproksime), tie Ĉi aŭ Ĉi tie
(proksime). Aldonante al la vortoj demandaj la vorton "ajn", ni ricevas
vortojn sendiferencajn: kia ajn, kial ajn, kiam ajn, kie ajn, kiel ajn,
kies ajn, kio ajn, kiom ajn, kiu ajn. Ekster tio el la diritaj vortoj ni
povas ankoraŭ fari aliajn vortojn, per helpo de gramatikaj finiĝoj kaj
aliaj vortoj (sufiksoj); ekzemple: tiama, Ĉiama, kioma, tiea, Ĉi-tiea,
tieulo, tiamulo ktp.(= kaj tiel plu).
31. Ekzerco de legado.
Lia kolero longe daŭris. - Li estas hodiaŭ en kolera humoro. - Li
koleras kaj insultas. - Li fermis kolere la pordon. - Lia filo mortis
kaj estas nun malviva. - La korpo estas morta, la animo estas senmorta.
- Li estas morte malsana, li ne vivos pli, ol unu tagon. - Li parolas,
kaj lia parolo fluas dolĈe kaj agrable. - Ni faris la kontrakton ne
skribe, sed parole. - Li estas bona parolanto. - Starante ekstere, li
povis vidi nur la eksteran flankon de nia domo. - Li loĝas ekster la
urbo. La ekstero de tiu Ĉi homo estas pli bona, ol lia interno. - Li tuj
faris, kion mi volis, kaj mi dankis lin por la tuja plenumo de mia
deziro. - Kia granda brulo! kio brulas? - Ligno estas bona brula
materialo. - La fera bastono, kiu kuŝis en la forno, estas nun brule
varmega. - Ĉu li donis al vi jesan respondon aŭ nean? Li eliris el la
dormoĈambro kaj eniris en la manĝoĈambron. - La birdo ne forflugis: ĝi
nur deflugis de la arbo, alflugis al la domo kaj surflugis sur la
tegmenton. - Por Ĉiu aĈetita funto da teo tiu Ĉi komercisto aldonas
senpage funton da sukero. - Lernolibron oni devas ne tralegi, sed
tralerni. - Li portas rozokoloran superveston kaj teleroforman Ĉapelon. -
En mia skribotablo sin trovas kvar tirkestoj. - Liaj lipharoj estas
pli grizaj, ol liaj vangharoj.
32. Ekzerco de legado.
Teatramanto ofte vizitas la teatron kaj ricevas baldaŭ teatrajn
manierojn. - Kiu okupas sin je meĥaniko, estas meĥanikisto, kaj kiu
okupas sin je ĥemio, estas ĥemiisto. - Diplomatiiston oni povas ankaŭ
nomi diplomato, sed fizikiston oni ne povas nomi fiziko, Ĉar fiziko
estas la nomo de la scienco mem. - La fotografisto fotografis min, kaj
mi sendis mian fotografažon al mia patro. - Glaso de vino estas glaso,
en kiu antaŭe sin trovis vino, aŭ kiun oni uzas por vino; glaso da vino
estas glaso plena je vino. - Alportu al mi metron da nigra drapo (Metro
de drapo signifus metron, kiu kuŝis sur drapo, aŭ kiu estas uzata por
drapo). - Mi aĈetis dekon da ovoj. - Tiu Ĉi rivero havas ducent
kilometrojn da longo. - Sur la bordo de la maro staris amaso da homoj. -
Multaj birdoj flugas en la aŭtuno en pli varmajn landojn. - Sur la arbo
sin trovis multe (aŭ multo) da birdoj. - Kelkaj homoj sentas sin la plej
feliĈaj, kiam ili vidas la suferojn de siaj najbaroj. - En la Ĉambro
sidis nur kelke da homoj. - "Da" post ia vorto montras, ke tiu Ĉi vorto
havas signifon de mezuro.
33. Ekzerco de legado.
Mia frato ne estas granda, sed li ne estas ankaŭ malgranda: li estas de
meza kresko. - Li estas tiel dika, ke li ne povas trairi tra nia
mallarĝa pordo. - Haro estas tre maldika. - La nokto estis tiel malluma,
ke ni nenion povis vidi eĈ antaŭ nia nazo. - Tiu Ĉi malfreŝa pano estas
malmola, kiel ŝtono. - Malbonaj infanoj amas turmenti bestojn. - Li
sentis sin tiel malfeliĈa, ke li malbenis la tagon, en kiu li estis
naskita. - Ni forte malestimas tiun Ĉi malnoblan homon. - La fenestro
longe estis nefermita; mi ĝin fermis, sed mia frato tuj ĝin denove
malfermis. - Rekta vojo estas pli mallonga, ol kurba. - La tablo staras
malrekte kaj kredeble baldaŭ renversiĝos. - Li staras supre sur la monto
kaj rigardas malsupren sur la kampon. - Malamiko venis en nian landon. -
Oni tiel malhelpis al mi, ke mi malbonigis mian tutan laboron. - La
edzino de mia patro estas mia patrino kaj la avino de miaj infanoj. -
Sur la korto staras koko kun tri kokinoj. - Mia fratino estas tre bela
knabino. - Mia onklino estas bona virino. - Mi vidis vian avinon kun ŝiaj
kvar nepinoj kaj kun mia nevino. Lia duonpatrino estas mia
bofratino. - Mi havas bovon kaj bovinon. - La juna vidvino fariĝis denove
fianĈino.
34. Ekzerco de legado.
La tranĈilo estis tiel malakra, ke mi ne povis tranĈi per ĝi la viandon
kaj mi devis uzi mian poŝan tranĈilon. - Ĉu vi havas korktirilon, por
malŝtopi la botelon? - Mi volis ŝlosi la pordon, sed mi perdis la
ŝlosilon. - ŝi kombas al si la harojn per arĝenta kombilo. - En somero
ni veturas per diversaj veturiloj, kaj en vintro ni veturas per
glitveturilo. - Hodiaŭ estas bela frosta vetero, tial mi prenos miajn
glitilojn kaj iros gliti. - Per hakilo ni hakas, per segilo ni segas,
per fosilo ni fosas, per kudrilo ni kudras, per tondilo ni tondas, per
sonorilo ni sonoras, per fajfilo ni fajfas. - Mia skribilaro konsistas
el inkujo, sablujo, kelke da plumoj, krajono kaj inksorbilo. - Oni metis
antaŭ mi manĝilaron, kiu konsistis el telero, kulero, tranĈilo, forko,
glaseto por brando, glaso por vino kaj telertuketo. - En varmega tago mi
amas promeni en arbaro. - Nia lando venkos, Ĉar nia militistaro estas
granda kaj brava. - Sur kruta ŝtuparo li levis sin al la tegmento de la
domo. - Mi ne scias la lingvon hispanan, sed per helpo de vortaro
hispana-germana mi tamen komprenis iom vian leteron. - Sur tiuj Ĉi
vastaj kaj herboriĈaj kampoj paŝtas sin grandaj brutaroj, precipe aroj
da bellanaj ŝafoj.
35. Ekzerco de legado.
Vi parolas sensencažon, mia amiko. - Mi trinkis teon kun kuko kaj
konfitažo. - Akvo estas fluidažo. - Mi ne volis trinki la vinon, Ĉar ĝi
enhavis en si ian suspektan malklaražon. - Sur la tablo staris diversaj
sukeražoj. - En tiuj Ĉi boteletoj sin trovas diversaj acidoj: vinagro,
sulfuracido, azotacido kaj aliaj. - Via vino estas nur ia abomena
acidažo. - La acideco de tiu Ĉi vinagro estas tre malforta. - Mi manĝis
bongustan ovažon. - Tiu Ĉi granda altažo ne estas natura monto. - La
alteco de tiu monto ne estas tre granda. - Kiam mi ien veturas, mi
neniam prenas kun mi multon da pakažo. - Ĉemizojn, kolumojn, manumojn
kaj ceterajn similajn objektojn ni nomas tolažo, kvankam ili ne Ĉiam
estas faritaj el tolo. - Glaciažo estas dolĈa glaciigita frandažo. - La
riĈeco de tiu Ĉi homo estas granda, sed lia malsaĝeco estas ankoraŭ pli
granda. - Li amas tiun Ĉi knabinon pro ŝia beleco kaj boneco. - Lia
heroeco tre plaĈis al mi. - La tuta supražo de la lago estis kovrita per
naĝantaj folioj kaj diversaj aliaj kreskažoj. - Mi vivas kun li en granda
amikeco.
36. Ekzerco de legado.
Patro kaj patrino kune estas nomataj gepatroj. - Petro, Anno kaj
Elizabeto estas miaj gefratoj. - Gesinjoroj N. hodiaŭ vespere venos al
ni. - Mi gratulis telegrafe la junajn geedzojn. - La gefianĈoj staris
apud la altaro. - La patro de mia edzino estas mia bopatro, mi estas lia
bofilo, kaj mia patro estas la bopatro de mia edzino. - Ĉiuj parencoj de
mia edzino estas miaj boparencoj, sekve ŝia frato estas mia bofrato, ŝia
fratino estas mia bofratino; mia frato kaj fratino (gefratoj) estas la
bogefratoj de mia edzino. - La edzino de mia nevo kaj la nevino de mia
edzino estas miaj bonevinoj. - Virino, kiu kuracas, estas kuracistino;
edzino de kuracisto estas kuracistedzino. - La doktoredzino A. vizitis
hodiaŭ la gedoktorojn P. - Li ne estas lavisto, li estas lavistinedzo. -
La filoj, nepoj kaj pranepoj de reĝo estas reĝidoj. - La hebreoj estas
Izraelidoj, Ĉar ili devenas de Izraelo. Ĉevalido estas nematura Ĉevalo,
kokido - nematura koko, bovido - nematura bovo, birdido - nematura
birdo.
37. Ekzerco de legado.
La ŝipanoj devas obei la ŝipestron. - Ĉiuj loĝantoj de regno estas
regnanoj. - Urbanoj estas ordinare pli ruzaj, ol vilaĝanoj. - La
regnestro de nia lando estas bona kaj saĝa reĝo. - La Parizanoj estas
gajaj homoj. - Nia provincestro estas severa, sed justa. - Nia urbo
havas bonajn policanojn, sed ne sufiĈe energian policestron. - Luteranoj
kaj Kalvinanoj estas kristanoj. - Germanoj kaj francoj, kiuj loĝas en
Rusujo, estas Rusujanoj, kvankam ili ne estas rusoj. - Li estas nelerta
kaj naiva provincano. - La loĝantoj de unu regno estas samregnanoj, la
loĝantoj de unu urbo estas samurbanoj, la konfesantoj de unu religio
estas samreligianoj. - Nia regimentestro estas por siaj soldatoj kiel
bona patro. - La botisto faras botojn kaj ŝuojn. - La lignisto vendas
lignon, kaj la lignažisto faras tablojn, seĝojn kaj aliajn lignajn
objektojn. - ŝteliston neniu lasas en sian domon. - La kuraĝa maristo
dronis en la maro. - Verkisto verkas librojn, kaj skribisto simple
transskribas paperojn. - Ni havas diversajn servantojn: kuiriston,
Ĉambristinon, infanistinon kaj veturigiston. - La riĈulo havas multe da
mono. - Malsaĝulon Ĉiu batas. - Timulo timas eĈ sian propran ombron. -
Li estas mensogisto kaj malnoblulo. - Preĝu al la Sankta Virgulino.
38. Ekzerco de legado.
Mi aĈetis por la infanoj tableton kaj kelke da seĝetoj. - En nia lando
sin ne trovas montoj, sed nur montetoj. - Tuj post la hejto la forno
estis varmega, post unu horo ĝi estis jam nur varma, post du horoj ĝi
estis nur iom varmeta, kaj post tri horoj ĝi estis jam tute malvarma. -
En somero ni trovas malvarmeton en densaj arbaroj. - Li sidas apud la
tablo kaj dormetas. - Mallarĝa vojeto kondukas tra tiu Ĉi kampo al nia
domo. - Sur lia vizaĝo mi vidis ĝojan rideton. - Kun bruo oni malfermis
la pordegon, kaj la kaleŝo enveturis en la korton. Tio Ĉi estis jam ne
simpla pluvo, sed pluvego. - Grandega hundo metis sur min sian antaŭan
piedegon, kaj mi de teruro ne sciis, kion fari, - Antaŭ nia militistaro
staris granda serio da pafilegoj. - Johanon, Nikolaon, Erneston,
Vilhelmon, Marion, Klaron kaj Sofion iliaj gepatroj nomas JohanĈjo (aŭ
JoĈjo), NikolĈjo (aŭ NikoĈjo aŭ NikĈjo aŭ NiĈjo), ErneĈjo (aŭ ErĈjo),
VilhelĈjo (aŭ VilheĈjo aŭ VilĈjo aŭ ViĈjo), Manjo (aŭ Marinjo), Klanjo kaj
Sonjo (aŭ Sofinjo).
39. Ekzerco de legado.
En la kota vetero mia vesto forte malpuriĝis; tial mi prenis broson kaj
purigis la veston. - Li paliĝis de timo kaj poste li ruĝiĝis de honto. -
Li fianĈiĝis kun fraŭlino Berto; post tri monatoj estos la edziĝo; la
edziĝa soleno estos en la nova preĝejo, kaj la edziĝa festo estos en la
domo de liaj estontaj bogepatroj. - Tiu Ĉi maljunulo tute malsaĝiĝis kaj
infaniĝis. - Post infekta malsano oni ofte bruligas la vestojn de la
malsanulo. - Forigu vian fraton, Ĉar li malhelpas al ni. - ŝi edziniĝis
kun sia kuzo, kvankam ŝiaj gepatroj volis ŝin edzinigi kun alia persono. -
En la printempo la glacio kaj la neĝo fluidiĝas. Venigu la kuraciston, Ĉar
mi estas malsana. - Li venigis al si el Berlino multajn librojn. -
Mia onklo ne mortis per natura morto, sed li tamen ne mortigis sin mem
kaj ankaŭ estis mortigita de neniu; unu tagon, promenante apud la reloj
de fervojo, li falis sub la radojn de veturanta vagonaro kaj mortiĝis. -
Mi ne pendigis mian Ĉapon sur tiu Ĉi arbeto; sed la vento forblovis de
mia kapo la Ĉapon, kaj ĝi, flugante, pendiĝis sur la branĈoj de la
arbeto. - Sidigu vin (aŭ sidiĝu), sinjoro! - La junulo aliĝis al nia
militistaro kaj kuraĝe batalis kune kun ni kontraŭ niaj malamikoj.
40. Ekzerco de legado.
En la daŭro de kelke da minutoj mi aŭdis du pafojn. - La pafado daŭris
tre longe. - Mi eksaltis de surprizo. - Mi saltas tre lerte. - Mi
saltadis la tutan tagon de loko al loko. - Lia hieraŭa parolo estis tre
bela, sed la tro multa parolado lacigas lin. - Kiam vi ekparolis, ni
atendis aŭdi ion novan, sed baldaŭ ni vidis, ke ni trompiĝis, - Li
kantas tre belan kanton. - La kantado estas agrabla okupo. - La diamanto
havas belan brilon. - Du ekbriloj de fulmo trakuris tra la malluma Ĉielo.
- La domo, en kiu oni lernas, estas lernejo, kaj la domo, en kiu
oni preĝas, estas preĝejo. - La kuiristo sidas en la kuirejo. - La
kuracisto konsilis al mi iri en ŝvitbanejon. - Magazeno, en kiu oni
vendas cigarojn, aŭ Ĉambro, en kiu oni tenas cigarojn, estas cigarejo;
skatoleto aŭ alia objekto, en kiu oni tenas cigarojn, estas cigarujo;
tubeto, en kiun oni metas cigaron, kiam oni ĝin fumas, estas cigaringo. -
Skatolo, en kiu oni tenas plumojn, estas plumujo, kaj bastoneto, sur
kiu oni tenas plumon por skribado, estas plumingo. - En la kandelingo
sidis brulanta kandelo. En la poŝo de mia pantalono mi portas monujon,
kaj en la poŝo de mia surtuto mi portas paperujon; pli grandan paperujon
mi portas sub la brako. - La rusoj loĝas en Rusujo kaj la germanoj en
Germanujo.
41. Ekzerco de legado.
ŝtalo estas fleksebla, sed fero ne estas fleksebla. - Vitro estas
rompebla kaj travidebla. - Ne Ĉiu kreskažo estas manĝebla. - Via parolo
estas tute nekomprenebla kaj viaj leteroj estas Ĉiam skribitaj tute
nelegeble. - Rakontu al mi vian malfeliĈon, Ĉar eble mi povos helpi al
vi. - Li rakontis al mi historion tute nekredeblan. - Ĉu vi amas vian
patron? Kia demando! kompreneble, ke mi lin amas. - Mi kredeble ne povos
veni al vi hodiaŭ, Ĉar mi pensas, ke mi mem havos hodiaŭ gastojn. - Li
estas homo ne kredinda. - Via ago estas tre laŭdinda. - Tiu Ĉi grava
tago restos por mi Ĉiam memorinda. - Lia edzino estas tre laborema kaj
ŝparema, sed ŝi estas ankaŭ tre babilema kaj kriema. Li estas tre
ekkolerema kaj ekscitiĝas ofte Ĉe la plej malgranda bagatelo; tamen li
estas tre pardonema, li ne portas longe la koleron kaj li tute ne estas
venĝema. - Li estas tre kredema: eĈ la plej nekredeblajn aferojn, kiujn
rakontas al li la plej nekredindaj homoj, li tuj kredas. - Centimo,
pfenigo kaj kopeko estas moneroj. - Sablero enfalis en mian okulon. - Li
estas tre purema, kaj eĈ unu polveron vi ne trovos sur lia vesto. - Unu
fajrero estas sufiĈa, por eksplodigi pulvon.
42. Ekzerco de legado.
Ni Ĉiuj kunvenis, por priparoli tre gravan aferon; sed ni ne povis
atingi ian rezultaton, kaj ni disiris. - MalfeliĈo ofte kunigas la
homojn, kaj feliĉo ofte disigas ilin. - Mi disŝiris la leteron kaj
disžetis ĝiajn pecetojn en Ĉiujn angulojn de la Ĉambro. - Li donis al mi
monon, sed mi ĝin tuj redonis al li. - Mi foriras, sed atendu min, ĉar
mi baldaŭ revenos. - La suno rebrilas en la klara akvo de la rivero. -
Mi diris al la reĝo: via reĝa moŝto, pardonu min! - El la tri leteroj
unu estis adresita: al Lia Episkopa Moŝto, Sinjoro N. ; la dua: al Lia
Grafa Moŝto, Sinjoro P. ; la tria: al Lia Moŝto, Sinjoro D. - La sufikso
"um" ne havas difinitan signifon, kaj tial la (tre malmultajn) vortojn
kun "um" oni devas lerni, kiel simplajn vortojn. Ekzemple: plenumi,
kolumo, manumo. - Mi volonte plenumis lian deziron. - En malbona vetero
oni povas facile malvarmumi. - Sano, sana, sane, sani, sanu, saniga,
saneco, sanilo, sanigi, saniĝi, sanejo, sanisto, sanulo, malsano,
malsana, malsane, malsani, malsanulo, malsaniga, malsaniĝi, malsaneta,
malsanema, malsanulejo, malsanulisto, malsanero, malsaneraro, sanigebla,
sanigisto, sanigilo, resanigi, resaniĝanto, sanigilejo, sanigejo,
malsanemulo, sanilaro, malsanaro, malsanulido, nesana, malsanado,
sanulažo, malsaneco, malsanemeco, saniginda, sanilujo, sanigilujo,
remalsano, remalsaniĝo, malsanulino, sanigista, sanigilista, sanilista,
malsanulista ktp.
L.L. Zamenhof